Του κου Άγγελου Μπώλου, Δικηγόρου Αθηνών, Επίκουρου Καθηγητή Εμπορικού Δικαίου του Πάντειου Πανεπιστημίου.
Η νομική διαμάχη μεταξύ των δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου και των τραπεζών χορήγησης των εν λόγω δανείων βρίσκεται κατά την παρούσα χρονική περίοδο στο πρώτο στάδιο της δικαστικής διερεύνησης.
Μετά από την εκδίκαση σημαντικού αριθμού ατομικών αγωγών σε πρώτο μόνο βαθμό, δηλαδή σε επίπεδο Πρωτοδικείου, η κατάσταση δεν έχει «ξεκαθαρίσει» ως προς τα τιθέμενα νομικά ζητήματα, ενώ η νομολογία, όπως και η επιστημονική θεωρία, παραμένει επ’ αυτών διχασμένη. Στην ανωτέρω διαμορφωθείσα «ρευστή» κατάσταση, έρχεται να προστεθεί και η πρόσφατη υπ’ αριθμ. 334/2016 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, η οποία εξεδόθη κατόπιν ασκηθείσας συλλογικής αγωγής της Γενικής Ομοσπονδίας Καταναλωτών Ελλάδας, των Ενώσεων Καταναλωτών Κρήτης και Αιτωλοακαρνανίας, με παρέμβαση του Συλλόγου Δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου (ΣΥΔΑΝΕΦ), κατά μεγάλης ελληνικής συστημικής τράπεζας. Είναι προφανές ότι η ανωτέρω απόφαση παρά τις θετικές παραδοχές της για τους δανειολήπτες, δημιουργεί έναν εύλογο προβληματισμό ως προς τη στάση που θα πρέπει να κρατήσουν οι τελευταίοι έναντι της τράπεζας σε σχέση με τις καταβολές των δόσεων και τις λοιπές από τη δανειακή σύμβαση απορρέουσες υποχρεώσεις τους, καθώς εν προκειμένω υφίσταται απόφαση επί συλλογικής και όχι επί (μεμονωμένης) ατομικής αγωγής.
Πρέπει καταρχάς να καταστεί σαφές ότι η ως άνω απόφαση, όπως τούτο προκύπτει εναργώς από το κείμενο της, δεν είναι προσωρινά εκτελεστή και επομένως ουδόλως μεταβάλλει τις υποχρεώσεις των δανειοληπτών έναντι του πιστωτικού ιδρύματος ως προς την τήρηση των συμφωνηθέντων (καταβολές δόσεων κ.λπ.). Επιπροσθέτως, ο ν. 2251/94 προϋποθέτει στις περιπτώσεις συλλογικών αγωγών το αμετάκλητο αυτών, προκειμένου ο Υπουργός Ανάπτυξης να μπορέσει βάσει της νομοθετικής εξουσιοδότησης του άρθρου 10 παρ. 21 ν. 2251/94 να καταστήσει τις κρίσεις των αποφάσεων αυτών περιεχόμενο κανονιστικής ρύθμισης, δηλαδή εκδοθείσας Υπουργικής Απόφασης που θα καταλαμβάνει το σύνολο των τραπεζών που χρησιμοποιούν ίδιους ή συναφείς όρους με εκείνους που κρίθηκαν καταχρηστικοί στο πλαίσιο της συλλογικής δίκης. Επομένως, μετά τον πρώτο βαθμό δικαιοδοσίας έπονται οι δικαιοδοτικές κρίσεις του Εφετείου και του Αρείου Πάγου, με ότι τούτο ασφαλώς σημαίνει για το χρονικό εύρος και τελικά την επιβεβαίωση ή μη της αρχικής (πρωτόδικης) δικαιοδοτικής κρίσης. Πάντως, οι δανειολήπτες μέχρι την έκδοση αμετάκλητης δικαστικής απόφασης επί της συλλογικής αγωγής, δεν χάνουν τη δυνατότητα άσκησης ατομικών αγωγών, με ταυτόχρονη αξιοποίηση της δυνατότητας «παγώματος» της δόσης (στην ισοτιμία εκταμίευσης) μέσω σχετικού αιτήματος ασφαλιστικών μέτρων, εφόσον βέβαια πληρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις ευδοκίμησης του μέτρου. Σε κάθε περίπτωση, ο «αγώνας» των δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου, είτε σε ατομικό επίπεδο, μέσω της άσκησης ατομικών αγωγών είτε σε συλλογικό επίπεδο, μέσω των προαναφερόμενων συνεπειών που αυτή θα επιφέρει μελλοντικά, θα διανύσει αρκετά ακόμη ενδιάμεσα και χρο-νοβόρα στάδια μέχρι την οριστική και αμετάκλητη δικαίωσή του.
