Κυρίες και κύριοι,
Ξημέρωσε σήμερα μία ηλιόλουστη ημέρα στην Αθήνα, η οποία εν τέλει έμελλε να είναι ίσως η σκοτεινότερη της σύγχρονης ιστορίας της Ελλάδας. Πίνοντας το πρωινό μου καφέ και διαβάζοντας τα νέα στο διαδίκτυο με έκπληξη και σοκαρισμένος διάβαζα παντού για απαγόρευση συναθροίσεων και συναντήσεων στο κέντρο της Αθήνας και δη στο νοητό τρίγωνο μεταξύ Χίλτον, Ρηγίλης και Συντάγματος για το Σάββατο 30 Ιανουαρίου 2016.
Αυτή η απόφαση της Ελληνικής Αστυνομίας πάρθηκε μετά τα πρόσφατα επεισόδια που έγιναν στο Μοναστηράκι μεταξύ αντιεξουσιαστών και γερμανών κατά βάση ακροδεξιών. Προφανώς η εν λόγω απόφαση λήφθηκε προκειμένου να αποφευγούν περαιτέρω συμπλοκές και εντάσεις μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών. Όμως, ανεξάρτητα από τους λόγους για τους οποίους λήφθηκε, εμένα προσωπικά, σαν ένα μέσο συνετό άνθρωπο, με βγάζει έξω από τα ρούχα μου και με ξεπερνάει. Είναι δυνατόν εν έτει 2016 σε μία ευνομούμενη και δημοκρατική χώρα, που είναι μέλος της Ευρωπαϊκης Ένωσης, να λαμβάνεται μία τέτοια απόφαση; Δεν χρειάζεται να είναι κανείς νομικός ή ιδιαίτερα καταρτισμένος προκειμένου να απαντήσει. Και φυσικά, καλοί μου αναγνώστες, η ως άνω ερώτηση είναι ρητορική. Η απάντηση είναι κατηγορηματική και είναι ΟΧΙ.
Προσωπικά όταν διάβασα την παραπάνω είδηση για την απαγόρευση συνατήσεων στην ως άνω κρίσιμη περιοχή της Αθήνας ανατρίχιασα. Ήρθαν γρήγορα στο νου μου θλιβερά ιστορικά γεγονότα, όπως η Χούντα. Σας ρωτάω, σε τι διαφέρει η εν λόγω απόφαση από την απαγόρευση μετακινήσεων κατά τις βραδινές ώρες που υπήρχε επί δικτατορίας στην Ελλάδα; Πραγματικά, σοκάρομαι ως άνθρωπος και ως επιστήμονας, που υπηρετεί (ή τουλάχιστον νομίζει ότι υπηρετεί) το θεσμό της δικαιοσύνης.
To πρόσχημα ότι η ως άνω θορυβώδης απόφαση για απαγόρευση ομαδικών συναθροίσεων λήφθηκε για λόγους δημοσίας τάξεως και εν γένει για λόγους ασφαλείας δε μου λέει απολύτως τίποτα και δεν αποτελεί επαρκή δικαιολογητική βάση για την θεμελίωσή της. Τουναντίον, η δημόσια τάξη και το δημόσιο συμφέρον στην Ελλάδα έχουν καταντήσει σαν μία γευστική καραμέλα για κάθε είδους παρανομία. Ποιό είναι το δημόσιο συμφέρον των πολιτών; Να μην μπορούν να δώσουν ραντεβού οι νέοι στο Σύνταγμα σήμερα το βράδυ, για να πάνε για μία μπύρα; Να μην μπορούν να βγούν μία βόλτα στο Μοναστηράκι; Πραγματικά, φίλοι μου, λυπάμαι απερίγραπτα για αυτήν την απόφαση. Είχα σκοπό να καθίσω να διαβάσω σήμερα, αλλά μαθαίνοντας για αυτή την απόφαση ένιωσα την ανάγκη να κάνω στην άκρη την οποιαδήποτε ασχολία μου και να αφιερώσω λίγο χρόνο, προκειμένου να αποτυπώσω γραπτώς τις σκέψεις που με κατέτρεχαν. Θα πρέπει να αναρωτηθούμε όλοι σε τι κοινωνία ζούμε. Είναι αυτή η Ελλάδα που μας αξίζει; Είναι αυτή η κοινωνία στην οποία θέλαμε να μεγαλώσουμε; Είναι αυτή η κατάλληλη πολιτεία για μεγαλώσουμε αύριο μεθαύριο τα παιδιά μας; Σας ρωτάω, απαντήστε.
Η σημερινή απαγόρευση των συναντήσεων και των συναθροίσεων σε περιοχές της Αθήνας έρχεται σε ευθεία ρήξη και αντίθεση με τις βασικές επιταγές του Συντάγματος. Παραβιάζει κύρια και πρωτεύοντα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, όπως το δικαίωμα για ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας, που θεμελιώνεται στο άρθρο 5 Σ και το δικαίωμα του συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι, το οποίο εγκαθιδρύεται στο άρθρο 11 Σ. Δεν είμαι συνταγματολόγος, αλλά με βάση αυτά που έμαθα από διακεκριμένους καθηγητές στα τέσσερα (4) χρόνια της φοίτησής μου στη Νομική Σχολή της Κομοτηνής, μου δημιουγείται η εντύπωση για παραβίαση καίριων συνταγματικών αξιών, που αποτελούν το πυρήνα μίας δημοκρατικής και ευνομούμενης πολιτείας.
Βέβαια, θα μπορούσε να πει κανείς ότι η εν λόγω κρίσιμη και θορυβώσης απόφαση στηρίζεται νομικά και είναι καθ' όλα νόμιμη, καθώς, σύμφωνα με το άρθρο 11 παρ. 2 είναι δυνατόν οι υπαίθριες δημόσιες συναθροίσεις να απαγορευτούν με αιτιολογημένη απόφαση της αστυνομικής αρχής, γενικά, αν εξαιτίας τους επίκειται σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια σε ορισμένη περιοχή, αν απειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής, όπως νόμος ορίζει. Όμως, κατά την προσωπική μου άποψη, η ως άνω διάταξη πρέπει να ερμηνεύεται εντελώς συσταλτικά και περιορισμένα σε εξαιρετικές κατατάστεις, που δε δύναται να αντιμετωπιστούν διαφορετικά. Εξάντλησε η Ελληνική Αστυνομία όλες τις δυνατές επιλογές και οδηγήθηκε σε αυτήν την απόφαση; Το άρθρο 11 παρ. 2 Σ πρέπει να εφαρμόζεται μόνο σε επείγουσες συνθήκες, και μόνο εφόσον δεν υπάρχει άλλος ενδεδειγμένος τρόπος διατήρησης της ασφάλειας των πολιτών. Δεν πρέπει να είναι η εύκολη λύση που θα εφαρμόζεται κάθε φορά που βρίσκεται η αστυνομική δύναμη σε μία δύσκολη κατάσταση. Απαιτείται να εφαρμόζεται εξαιρετικά, και αποκλειστικά και μόνο μετά από στάθμιση όλων των συγκρουόμενων συμφερόντων. Εξάλλου, βασικός κανόνας του συνταγματικού δικαίου είναι η αρχή της αναλογικότητας, εκ της οποίας εκπορεύεται η ειδικότερη αρχή της αναγκαιότητας και της καταλληλότητας. Τέθηκαν όλα αυτά υπόψιν πριν τη λήψη της απόφασης για απαγόρευση των συναντήσεων και των συναθροίσεων στο κέντρο της Αθήνας; Πραγματικά, αμφιβάλλω, δεν ξέρω, θα ήθελα να πω ναι, αλλά φοβάμαι πως όχι.
Ακόμη, ήρθα σε προσωπικές επαφές με αξιωματικούς της Ελληνικής Αστυνομίας προκειμένου να συζήτησουμε off the record το θέμα. Γρηγόρα γρήγορα τους μετέφερα τις ενστάσεις μου και τις προσωπικές μου απόψεις επί του θέματος. Φυσικά, ήθελα να ακούσω κα τις δικές τους θέσεις. Ποιες ήταν αυτές; Μου απάντησαν ότι το μέτρο που λήφθηκε δεν τους προκαλεί έκπληξη, χωρίς, όμως, αυτό να σημαίνει ότι συμφωνούν. Ειδικότερα, μου μετέφεραν πως το εν λόγω μέτρο αδυνατεί να εφαρμοστεί στην πράξη και δε θα βοηθήσει κάπου. Μου έφεραν το εξής παράδειγμα, το οποίο σας παραθέτω: Aς πούμε ότι εσείς και εγώ δίνουμε ραντεβού στο Μοναστηράκι, ώστε να πάμε για ένα κρασί (βράδυ Σαββάτου είναι). Βρισκόμαστε και περιμένουμε τους αργοπορημένους. Είναι δυνατόν να μας κάνουν κάτι τα αστυνομικά όργανα; Ναι, να μας ζητήσουν τις ταυτότητες και να μας οδηγήσουν για προσαγωγή στο κοντινότερο αστυνομικό τμήμα, με την επαρκή αιτιολογία ότι μας θεωρούν ύποπτους. Αυτά, ωστόσο, μπορούν να τα πράξουν και χωρίς τη συγκεκριμένη απόφαση που λήφθηκε τόσο εύκολα.
Συνεπώς, η ως άνω απόφαση μάλλον περισσότερο θόρυβο προκάλεσε στο δημοκρατικό νου μας, χωρίς ουσιαστικά να βοηθάει κάπου την Ελληνική Αστυνομία, η οποία έπραξε επιπόλαια και βιαστικά.
Σας άρεσε το άρθρο; Το Ανάλυσε το είναι ένα ανεξάρτητο site αποτελούμενο κυρίως από νέα άτομα. Βοηθήστε μας να συνεχίσουμε αυτή την προσπάθεια κάνοντας μας δωρεά. Ευχαριστούμε 🙂