του Χρήστου Ηλιόπουλου*
Πολύ συχνά η κυριότητα ενός ακινήτου δεν ανήκει σε ένα μόνο πρόσωπο, αλλά σε περισσοτέρους. Σ’ αυτή την περίπτωση πρόκειται για συγκυριότητα περισσοτέρων συγκυρίων επί του ιδίου, κοινού όπως λέγεται ακινήτου. Έκαστος των συγκυρίων έχει ένα ποσοστό, δηλ. ένα εξ αδιαιρέτου μερίδιο επί του ιδίου ακινήτου. Ο κάθε ιδιοκτήτης έχει δικαίωμα να απολαμβάνει το ακίνητό του όπως ο ίδιος επιθυμεί, (εντός των πλαισίων του νόμου) και να το διαθέτει κατά βούλησιν. Όταν όμως το ίδιο ακίνητο ανήκει σε περισσοτέρους του ενός συγκυρίους, ανακύπτει το πρόβλημα της από κοινού απόλαυσης, χρήσης ή και διάθεσής του, ιδιαιτέρως όταν οι επιθυμίες των διαφόρων συγκυρίων δεν συμπίπτουν μεταξύ τους. Την λύση δίνει ο νόμος στην Ελλάδα με την παροχή δικαιώματος σε κάθε συγκύριο, ανεξαρτήτως του αν έχει την πλειοψηφία στο ακίνητο, δηλ. ακόμα και αν έχει ένα μειοψηφικό ποσοστό της τάξεως του 30% ή του 20%, να ασκήσει στο δικαστήριο του τόπου όπου βρίσκεται το ακίνητο, την αγωγή διανομής, με την οποία δικαιούται να αιτηθεί την λύση της διανομής, είτε με φυσική διανομή, οπότε ο κάθε συγκύριος λαμβάνει στην αποκλειστική κυριότητά του ένα τμήμα του πρώην κοινού ακινήτου, αν οι πολεοδομικές διατάξεις το επιτρέπουν, είτε, στην εσχάτη των περιπτώσεων, με πώληση του κοινού σε πλειστηριασμό, οπότε οι συγκύριοι μοιράζονται τα χρήματα της πωλήσεως, αναλόγως του μεριδίου εκάστου. Για να ασκηθεί σωστά η αγωγή διανομής στο δικαστήριο πρέπει να τηρηθούν ορισμένες δικονομικές προϋποθέσεις, μεταξύ των οποίων είναι και η κοινοποίηση της αγωγής όχι μόνο σε όλους τους λοιπούς συγκυρίους, αλλά και σε όσους έχουν επικαρπία, υποθήκη ή ενέχυρο επ’ αυτού, αλλά και σε εκείνους που έχουν επιβάλει συντηρητική ή αναγκαστική κατάσχεση στη μερίδα κάποιου από τους κοινωνούς.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, αν το ακίνητο ανήκει σε τέσσερις συγκυρίους, (π.χ. τα τέσσερα παιδιά του θανόντος πρώην κυρίου του ακινήτου) και σ’ αυτό είχε επιβληθεί εμπράγματο βάρος από τράπεζα που είχε δανείσει τον πατέρα τους με στεγαστικό δάνειο που δεν έχει ακόμα αποπληρωθεί, όταν το ένα εκ των τεσσάρων παιδιών ασκήσει αγωγή διανομής, πρέπει να κοινοποιήσει με δικαστικό επιμελητή την αγωγή όχι μόνο στους λοιπούς τρεις συγκυρίους, αλλά και στην τράπεζα, προσεπικαλώντας την να παρέμβει στην δίκη της διανομής, διότι και ο ενυπόθηκος δανειστής (τράπεζα) έχει συμφέρον από την έκβαση της δίκης αυτής. Το σημείο που φωτίζεται από την υπ’ αριθ. 33/2017 απόφαση του Εφετείου Πατρών είναι ότι κάθε ενυπόθηκος δανειστής του κοινού ακινήτου πρέπει να κλητεύεται για να παραστεί και στην συζήτηση που θα γίνει μετά την άσκηση ενδίκου μέσου, δηλ. εφέσεως ή αναιρέσεως κατά της πρωτοδίκως εκδοθείσας αποφάσεως επί της αγωγής διανομής. Αν μάλιστα δεν κλητευθεί, ανεξαρτήτως του αν είχε παραστεί πρωτοδίκως ή όχι, η συζήτηση του ενδίκου μέσου κηρύσσεται απαράδεκτη από το δικαστήριο και διατάσσεται η κλήτευση του δανειστή.
Τότε ο ενδιαφερόμενος για να προχωρήσει η διαδικασία της εφέσεως ή της αναιρέσεως κλητεύει τον ενυπόθηκο δανειστή και μετά με κλήση του προσδιορίζει νέα δικάσιμο για την πρόοδο της δίκης. Στην συγκεκριμένη υπόθεση, επί πρωτοδίκου αποφάσεως του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Ηλείας, ασκήθηκε έφεση από τους εναγομένους, η επισπεύδουσα όμως ενάγουσα - εφεσίβλητη δεν μερίμνησε για την κλήτευση στο Εφετείο της τράπεζας που είχε ενυπόθηκο δάνειο επί του κοινού ακινήτου, ούτε κάτι τέτοιο έπραξαν και οι εκκαλούντες, οπότε το Εφετείο Πατρών, ενώπιον του οποίου ήρθε να δικασθεί η έφεση, κήρυξε την συζήτηση της εφέσεως απαράδεκτη, μέχρι να κλητευθεί η τράπεζα που έχει το ενυπόθηκο δάνειο και ακολούθως να ορισθεί νέα δικάσιμος για την συζήτηση της εφέσεως.
*Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr