Του Σωκράτη Τσαχιρίδη, ΜΔ Πάντειου Πανεπιστημίου
Παρατηρείται το φαινόμενο αρκετοί συνάδελφοι, κυρίως νέοι, να αντιμετωπίζουν πρόβλημα στην είσπραξη της αμοιβής του, ή ακόμα και των εξόδων μετά την διεκπεραίωση της ανατεθείσας σε αυτούς σχετικής εντολής.
Πρώτον, ποτέ δεν πληρώνουμε τα έξοδα από την τσέπη μας, αλλά ζητάμε να μας προκαταβληθούν. Δεύτερον, δεν κάνουμε καμία ενέργεια, αν δεν λάβουμε προκαταβολή.
Πάντως, αν έχει ολοκληρωθεί η εντολή που ανατέθηκε και δεν έχουν εισπραχθεί τα ανωτέρω (έξοδα, αμοιβή ή μέρος αυτών), τότε, προς διασφάλιση όλων των συναδέλφων, υπάρχει η δυνατότητα που παρέχεται στο άρθρο 85 του νέου Κώδια Διηγόρων (ν. 4194/2013). Το δικαίωμα επίσχεσης των εγγράφων του εντολέα δίνει την δυνατότητα στο δικηγόρο να διατηρήσει νόμιμα στην κατοχή του όλα τα έγγραφα της δικογραφίας που σχετίζονται με την εντολή, η οποία δεν έχει τακτοποιηθεί οικονομικά, είτε ως προς το κομμάτι των εξόδων, είτε ως προς το κομμάτι της αμοιβής (πλήρης εξόφληση, άρθρο 85 παρ. 1).
Στα πλαίσια του ανωτέρω δικαιώματος, οι δικαστικού υπάλληλοι έχουν το δικαίωμα, αλλά και την υποχρέωση (άρθρο 85 παρ. 3) να δίνουν τις αποφάσεις, τα απόγραφα και τα σχετικά της δικογραφίας μόνο στο υπογράφοντα δικηγόρο, ο οποίος παραστάθηκε κατά τη διαδικασία στο ακροατήριο (ή στους ειδικούς ή καθολικούς διαδόχους του). Για αυτό το λόγο, μάλιστα, ακόμα και αν προσέλθει ο υποψήφιος δικηγόρος, που ασκείται πλησίον του υπογράφοντος, είθισται να ζητείται από τον πρώτο εξουσιοδότηση του δεύτερου. Σε περίπτωση δε, που δεν υπάρχει τέτοια, πολλές φορές δεν χορηγούνται τα ανωτέρω. Αυτό, βέβαια, συμβαίνει, κατά βάση, στην Αθήνα (ίσως και στην Θεσσαλονίκη). Έτσι, λοιπόν, αν προσέλθει άλλος συνάδελφος (ή και ο ίδιος ο αιτών ή ο ενάγων) χωρίς νομιμοποιητικό έγγραφο, οι γραμματείς των δικαστηρίων υποχρεούνται να αρνηθούν την χορήγηση των κρίσιμων εγγράφων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το δικαίωμα επίσχεσης των εγγράφων εκ μέρους του δικηγόρου δύναται να τύχει «παρέμβασης», εφόσον ο εντολέας που οφείλει χρήματα, προσφύγει, με αίτηση, στον Πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου, όπου ανήκει ο εν λόγω δικηγόρος, και ο οποίος (Πρόεδρος) δύναται να άρει την επίσχεση, εφόσον συντρέχει σπουδαίος λόγος[1]. Ο Πρόεδρος, δύναται να εξαρτήσει την άρση της επίσχεσης των εγγράφων από την χορήγηση εγγύησης/εξασφάλισης προς τον εν λόγω δικηγορο που ασκεί το περί ου δικαίωμα (άρθρο 85 παρ. 2). Ζήτημα γεννάται αν ο ασκών το δικαίωμα επίσχεσης δικηγόρος είναι ταυτόχρονα και Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου, καθώς παρατηρείται ταύτιση προσώπων και δημιουργείται αυτόματα το ερώτημα ποιος άνθρωπος θα άρει το δικαίωμα επίσχεσης των εγγράφων αν ο ίδιος είναι ο ασκών το σχετικό δικαιώμα; Σε αυτό το σημείο ο Κώδικας Δικηγόρων «σιωπά», παρατηρείται, δηλαδή, ένα κενό δικαίου, το οποίο ίσως, για χάριν της ανεξαρτησίας και της διασφάλισης του κύρους του δικηγορικού λειτουργήματος και του αξιώματος της Προεδρίας του Δικηγορικού Συλλόγου, θα έπρεπε να «καλυφθεί» με μία τροποποίηση.
Κλείνοντας να αναφέρω πως, πέρα από την ανωτέρω εξωδικαστική ενέργεια για την διασφάλιση των εξόδων ή/και της αμοιβής του δικηγόρου, προβλέπεται και δυνατότητα για δικαστική διεκδίκηση αυτών, βάσει του άρθρου 86 και του ΚΠολΔ, κατά την οποία ο δικηγόρος απαλλάσσεται από την υποχρέωση να καταβάλει γραμμάτιο προείσπραξης[2].
[1] Δεν γίνεται καμία αναφορά στο νόμο, ούτε καν ενδεικτική του τι θεωρείται σπουδαίος λόγος στην προκείμενη περίπτωση. Η εν λόγω αόριστη νομική έννοια ενδεχομένως να «προσδιορστεί» στην πράξη.
[2] Για την παραδεκτή απαλλαγή από την υποχρέωση προσκομιδής γραμμάτιου προείσπραξης απαιτείται, να συνοδεύει την αγωγή, α) είτε ένα πιστοποιητικό του οικείου Δικηγορικού Συλλόγου, όπου αναφέρεται πως ο υπογράφων δικηγόρος είναι μέλος του, β) είτε μία υπεύθυνη δήλωση του εν λόγω δικηγόρου, γ) ή ένα φωτοαντίγραφο της δικηγορικής του ταυτότητας.
Ο Σωκράτης Τσαχιρίδης είναι δικηγόρος Αθηνών, μεταπτυχιακός διπλωματούχος Πάντειου Πανεπιστημίου. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να καλέσετε στο 211 400 5285.
