Του Σωκράτη Τσαχιρίδη, Δικηγόρου, ΜΔ Πάντειου Πανεπιστημιου
Προ ολίγων ημερών θεσμοθετήθηκε με τον ν. 4469/2017 (ΦΕΚ 62/Α/3.5.2017) ο πολυσυζητημένος και πολυαναμενόμενος εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων. Ο εν λόγω μηχανισμός αποτελεί ένα νέο εργαλείο στα χέρια των επιχειρήσεων (ατομικών ή υπό μορφή εταιριών), ώστε να ρυθμίσουν τις χρηματικές οφειλές που έχουν προς ιδιώτες (ιδίως πιστωτικά ιδρύματα), το Ελληνικό Δημόσιο (ιδίως εφορία), τα ασφαλιστικά ταμεία κλπ.
Για να υπαχθεί μία επιχείρηση στο εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών, πρέπει να υποβληθεί σχετική αίτηση ηλεκτρονικά, να πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις, να κατατεθούν ορισμένα δικαιολογητικά και να επιτευχθεί συμφωνία αναδιάρθρωσης οφειλών.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρ. 2 του ν. 4469/2017, αίτηση για υπαγωγή στον εξωδικαστικό μηχανισμό μπορεί να καταθέσει ηλεκτρονικά κάθε φυσικό πρόσωπο με πτωχευτική ικανότητα και κάθε νομικό πρόσωπο που αποκτά εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, εφόσον:
α) κατά την 31.12.2016 είχε οφειλή προς χρηματοδοτικό φορέα (πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα) από δάνειο ή πίστωση σε καθυστέρηση τουλάχιστον 90 ημερών ή οφειλή που ρυθμίστηκε μετά την 01.07.2016 ή είχε ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση ή προς Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ή προς άλλο νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, περιλαμβανομένων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, ή είχε βεβαιωθεί η μη πληρωμή επιταγών εκδόσεώς του λόγω μη επαρκούς υπολοίπου κατά το άρθρο 40 του ν. 5960/1933 ή είχαν εκδοθεί διαταγές πληρωμής ή δικαστικές αποφάσεις λόγω ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων εις βάρος του,
β) οι συνολικές προς ρύθμιση οφειλές ξεπερνούν το ποσό των 20.000 ευρώ και
γ) πληρούνται τα κριτήρια επιλεξιμότητας του άρθρ. 3 του εν λόγω νόμου.
Επί των ανωτέρω δέον να γίνουν οι ακόλουθες επισημάνσεις:
- Ο ν. 4469/2017 δίνει ρητά τη δυνατότητα, τόσο σε ατομικές επιχειρήσεις, όσο και σε επιχειρήσεις υπό μορφή εταιριών (ΑΕ, ΕΠΕ, ΙΚΕ ΟΕ, ΕΕ, αφανής εταιρία) που είναι σε λειτουργία, να ρυθμίσουν τις οφειλές τους α) προς τα πιστωτικά ιδρύματα και λοιπούς ιδιώτες, β) το Ελληνικό Δημόσιο, γ) τα ασφαλιστικά ταμεία, δ) τους ΟΤΑ κλπ.
- Απαραίτητη προϋπόθεση για την υπαγωγή στη διαδικασία είναι το συνολικό οφειλόμενο ποσό προς όλους τους πιστωτές να υπερβαίνει τις 20.000,00 ευρώ.
- Οι οφειλές που άγονται προς ρύθμιση πρέπει να είναι ληξιπρόθεσμες και μη εξυπηρετούμενες.
- Για να κριθεί επιλέξιμη η αιτούσα επιχείρηση, πρέπει να έχει θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων, και αποσβέσεων σε μία τουλάχιστον από τις τελευταίες τρείς χρήσεις πριν την υποβολή της αίτησης ρύθμισης.
Ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων θα έχει περιορισμένη διάρκεια, ήτοι μέχρι την 31.12.2018 και για να υπαχθεί μία επιχείρηση σε αυτόν πρέπει η σχετική αίτηση που θα υποβληθεί να περιλαμβάνει:
α) τα πλήρη στοιχεία της επιχείρησης (επωνυμία, διεύθυνση, ΑΦΜ, ΚΑΔ, τηλέφωνο, ηλεκτρονική διεύθυνση), αναφορά στον κύκλο εργασιών της κατά την τελευταία χρήση πριν από την υποβολή της αίτησης και στις συνολικές υποχρεώσεις της έναντι των πιστωτών του, περιγραφή της 1) δραστηριότητάς της, 2) της οικονομικής της κατάστασης, 3) των λόγων της οικονομικής της αδυναμίας και 4) των προοπτικών της επιχείρησής,
β) κατάλογο όλων των πιστωτών με πλήρη στοιχεία (επωνυμία, διεύθυνση, ΑΦΜ, τηλέφωνο, ηλεκτρονική διεύθυνση), των οφειλομένων ποσών ανά πιστωτή και των συνοφειλετών που ευθύνονται έναντι κάθε πιστωτή,
γ) την πρόταση της επιχείρησης για τον τρόπο ρύθμισης των οφειλών της, όπου αναφέρει τουλάχιστον το ποσό που είναι σε θέση να καταβάλει σε μηνιαία ή ετήσια βάση για την αποπληρωμή των οφειλών της, που βασίζεται στα εκτιμώμενα έσοδα και έξοδα της επιχείρησης κατά τις επόμενες τρεις τουλάχιστον χρήσεις και είναι σύμφωνη με τις διατάξεις των άρθρ. 9 και 15 παρ. 3, 4, 5, 6 και 16 του εν λόγω νόμου.
δ) τα στοιχεία που απαιτούνται για την αξιολόγηση της επιλεξιμότητάς της, σύμφωνα με το άρθρ. 3 του νόμου.
ε) κατάλογο των περιουσιακών στοιχείων της οφειλέτριας επιχείρησης, με αναφορά στην εκτιμώμενη εμπορική αξία τους, ώστε να μπορεί να προσδιορισθεί η αξία ρευστοποίησης της περιουσίας της,
στ) πλήρη περιγραφή των βαρών και λοιπών εξασφαλίσεων (είδος βάρους ή εξασφάλισης, πιστωτής, ασφαλιζόμενο ποσό, σειρά, δημόσιο βιβλίο) που είναι εγγεγραμμένα επί των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης,
ζ) πλήρη στοιχεία κάθε συνοφειλέτη (επωνυμία, πλήρη διεύθυνση, ΑΦΜ, τηλέφωνο, ηλεκτρονική διεύθυνση).
Με την αίτηση συνυποβάλλονται υποχρεωτικά και τα εξής:
α) δήλωση για κάθε μεταβίβαση ή επιβάρυνση περιουσιακού στοιχείου της επιχειρήσης που έγινε εντός των τελευταίων πέντε ετών πριν από την υποβολή της αίτησης και για κάθε καταβολή μερίσματος από την επιχείρηση προς τους μετόχους ή εταίρους ή άλλη συναλλαγή, εκτός των τρεχουσών συναλλαγών της επιχείρησης, που έγινε εντός των τελευταίων 24 μηνών πριν από την υποβολή της αίτησης,
β) στοιχεία κάθε νομικού προσώπου συνδεδεμένου με την επιχείρηση με ημερομηνία σύστασης μεταγενέστερη της 01.01.2012, καθώς και πλήρη στοιχεία ακινήτων ή άλλων περιουσιακών στοιχείων που τυχόν μεταβιβάστηκαν από την επιχείρηση ή τους συνοφειλέτες σε πρόσωπα συνδεδεμένα με τον οφειλέτη μετά την 01.01.2012,
γ) κατάλογος των προσώπων που αμείβονται από την επιχείρηση και τα οποία αποτελούν συνδεδεμένα πρόσωπα με αυτόν, καθώς και ανάλυση των αμοιβών αυτών κατά τους τελευταίους 24 μήνες πριν από την υποβολή της αίτησης.
Η επιχείρηση μπορεί να συνοδεύει την αίτησή της με οποιοδήποτε άλλο έγγραφο, στοιχείο ή πληροφορία, την οποία θεωρεί σημαντική για την επιτυχία της διαδικασίας. Δέον να επισημανθεί ότι η αξία των ακινήτων, τα οποία δηλώνονται στην αίτηση καθορίζεται με βάση έκθεση εκτιμητή ακινήτων, την οποία συνυποβάλλει η επιχείρηση με την αίτησή της. Αν η επιχείρηση δεν προσκομίσει έκθεση από εκτιμητή, ως αξία των ακινήτων στην αίτηση δηλώνεται η αξία που λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων.
Η αίτηση συνοδεύεται υποχρεωτικά και από τα ακόλουθα έγγραφα:
α) δήλωση εισοδήματος φυσικών προσώπων (E1) ή δήλωση φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων (Ν ή Ε5 ή Φ01010 ή Φ01013) των τελευταίων πέντε φορολογικών ετών,
β) κατάσταση οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα (Ε3) των τελευταίων πέντε φορολογικών ετών,
γ) συγκεντρωτικές καταστάσεις πελατών και προμηθευτών των τελευταίων πέντε φορολογικών ετών,
δ) δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9), εφόσον προβλέπεται η υποχρέωση υποβολής της,
ε) πράξη διοικητικού προσδιορισμού του φόρου εισοδήματος (εκκαθαριστικό) του τελευταίου φορολογικού έτους,
στ) πράξη διοικητικού προσδιορισμού του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων του τελευταίου φορολογικού έτους,
ζ) τελευταία περιοδική δήλωση ΦΠΑ (Φ2), εφόσον προβλέπεται η υποχρέωση υποβολής της,
η) καταστάσεις βεβαιωμένων οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση και προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, οι οποίες πρέπει να έχουν εκδοθεί εντός των τελευταίων τριών μηνών πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης,
θ) χρηματοοικονομικές καταστάσεις του άρθρου 16 του ν. 4308/2014 των τελευταίων πέντε περιόδων, οι οποίες πρέπει να είναι δημοσιευμένες, εφόσον προβλέπεται αντίστοιχη υποχρέωση,
ι) προσωρινό ισοζύγιο τελευταίου μηνός τεταρτοβάθμιων λογαριασμών του αναλυτικού καθολικού της γενικής λογιστικής, εφόσον προβλέπεται η κατάρτισή του,
ια) αντίγραφο ποινικού μητρώου γενικής χρήσης του οφειλέτη ή του πρόεδρου του διοικητικού συμβουλίου και του διευθύνοντος συμβούλου για ανώνυμες εταιρείες, του διαχειριστή για εταιρείες περιορισμένης ευθύνης και ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες, των ομόρρυθμων εταίρων και των διαχειριστών για προσωπικές εταιρείες,
ιβ) πιστοποιητικό περί μη πτώχευσης από το αρμόδιο Πρωτοδικείο,
ιγ) πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης αίτησης πτώχευσης από το αρμόδιο Πρωτοδικείο,
ιδ) πιστοποιητικό περί μη λύσης της εταιρείας από το ΓΕΜΗ, εφόσον η επιχείρηση είναι νομικό πρόσωπο,
ιε) πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του οφειλέτη ή του πρόεδρου του διοικητικού συμβουλίου και του διευθύνοντος συμβούλου για ανώνυμες εταιρείες, του διαχειριστή για εταιρείες περιορισμένης ευθύνης και ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες, των ομόρρυθμων εταίρων και των διαχειριστών για προσωπικές εταιρείες.
Δέον να επισημανθεί ότι, παρόλο που ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης χρεών επιχειρήσεων ψηφίστηκε, δεν έχει τεθεί σε εφαρμογή, κάτι που θα γίνει μετά την παρέλευση τριών μηνών από την δημοσίευσή του.
Ο Σωκράτης Τσαχιρίδης είναι δικηγόρος Αθηνών, μεταπτυχιακός διπλωματούχος Πάντειου Πανεπιστημίου και ειδικος σε θέματα ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να καλέσετε στο 211 400 5285.