H E.E. ΚΑΤΑΚΕΡΑΥΝΩΝΕΙ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

Μολονότι η είσοδος της χώρας μας στο Μνημόνιο δημιούργησε την εύλογη εντύπωση πως θα συνεισφέρει θετικά στον τομέα της ελληνικής Δικαιοσύνης, το βαθμολόγιο της Δικαιοσύνης της Ε.Ε. αποδεικνύει πως όλα αυτά είναι φρούδες ελπίδες. Πρόκειται για το βαθμολόγιο που έχει θεσπίσει η Ευρώπη προκειμένου να μετρήσει την αποτελεσματικότητα, την ποιότητα και την ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος των 28 χωρών της Ευρώπης.

Σύμφωνα λοιπόν με τα στατιστικά στοιχεία που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας, ο χρόνος επίλυσης εμπορικών και αστικών διαφορών πρωτοδίκως στην Ελλάδα για τα έτη 2010-2012, έχει σχεδόν διπλασιαστεί. Μάλιστα,  η χώρα μας κατατάσσεται   στις τρεις χώρες των «28» της Ε.Ε. με την πιο αργή απονομή Δικαιοσύνης ( δύο τελευταίες είναι η Μάλτα και η Ιταλία).

Αναλυτικότερα, το 2010 μια τέτοια υπόθεση χρειαζόταν περίπου 200 μέρες για να επιλυθεί, ενώ το 2012 χρειαζόταν κοντά στις 500, σε αντίθεση με τη Λιθουανία, που κατέχει και την πρώτη θέση στην Ε.Ε. με μόλις 50 μέρες. Μάλιστα, όπως αναφέρει και το βαθμολόγιο «δικαιοσύνη που καθυστερεί είναι δικαιοσύνη που δεν δίνεται» και αυτό φαίνεται να ισχύει στη χώρα μας, η οποία είναι η τελευταία στην Ε.Ε. όσον αφορά μια ακόμη πολύ σημαντική παράμετρο, τον ρυθμό επίλυσης των υποθέσεων. Πιο συγκεκριμένα, ο εν λόγω ρυθμός σχετίζεται, πάντα σύμφωνα με το βαθμολόγιο, με το πόσες υποθέσεις επιλύονται από αυτές που υποβάλλονται στη Δικαιοσύνη. Αφορά δηλαδή στο εάν και κατά πόσο το αποτέλεσμα ενός δικαστηρίου επηρεάζεται από τον φόρτο εργασίας του. Όταν ο ρυθμός επίλυσης είναι κάτω από 100% τότε τα δικαστήρια εκδίδουν δικαστική απόφαση για υποθέσεις λιγότερες από αυτές που υποβάλλονται ενώπιόν τους. Κάτι τέτοιο έχει σαν άμεση συνέπεια στο τέλος της χρονιάς να υπάρχουν εκκρεμείς υποθέσεις. Η Ελλάδα το 2010 βρισκόταν στο 80% (δηλαδή από τις 100 υποθέσεις επιλύονταν οι 80), όμως το 2012 περιορίστηκε στο 60%, το χαμηλότερο ποσοστό επίλυσης υποθέσεων στην Ε.Ε., με κριτήριο τα διαθέσιμα στοιχεία. Το βαθμολόγιο αναφέρει πως εάν η κατάσταση αυτή συνεχιστεί επί πολλά χρόνια, είναι ενδεικτική ενός πιο συστημικού προβλήματος.

δικαιοσύνη

Photo by katherimini

Όσον αφορά στην ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος, στη συγκεκριμένη κατηγορία η χώρα μας καταλαμβάνει μία από τις τελευταίες θέσεις στην Ε.Ε., παρουσιάζοντας μικρή βελτίωση τη χρονιά 2012-2013 σε σχέση με το 2010-2012. Η χώρα μας στην παγκόσμια κατάταξη των 148 κρατών καταλαμβάνει την 84η θέση μετά τη Σλοβενία, την Ουγγαρία και την Πολωνία.

Αναφορικά με τη συνεχιζόμενη κατάρτιση των δικαστών στο ευρωπαϊκό δίκαιο, η χώρα μας βρίσκεται 6η από το τέλος, ενώ δεν παρουσίασε κάποια βελτίωση τη χρονική περίοδο 2010-2012.

Το μοναδικό σημείο στο οποίο φαίνεται πως η χώρα μας έχει παρουσιάσει κάποια πρόοδο είναι στη χρήση ηλεκτρονικών μέσων που απαιτούνται για την επικοινωνία ανάμεσα στα δικαστήρια και τους εμπλεκομένους σε υποθέσεις. Παρόλο που η Ελλάδα βρίσκεται πολύ χαμηλά στην κατάταξη, μόλις τρίτη από το τέλος, έχει σχεδόν τριπλασιάσει τη χρήση emails και ηλεκτρονικής επικοινωνίας το 2012 συγκριτικά με το 2010. Η βελτίωση λοιπόν στο εν λόγω κομμάτι, αν και με αντικειμενικά κριτήρια δεν είναι ουσιαστική, για τα εγχώρια δεδομένα αποτελεί ομολογουμένως μια ένδειξη ανοδικής πορείας.

Σαν τελικό συμπέρασμα, διαπιστώνουμε πως η καθυστερημένη απονομή της δικαιοσύνης στη χώρα μας δεν είναι απόρροια μιας κενής τάσης προς κινδυνολογία, αλλά συνιστά ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός, εφόσον τα νούμερα μιλούν από μόνα τους. Άλλωστε και οι ίδιοι οι νομικοί και δικαστικοί λειτουργοί της χώρας μας είχαν ήδη αναγνωρίσει την ύπαρξή του, πριν ακόμη λάβει χώρα η ανακοίνωση των σχετικών στοιχείων από την Ε.Ε. Όπως και να έχει η κατάσταση, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε ότι οι προσπάθειες έχουν ήδη ξεκινήσει προς αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος που επισκιάζει το δικαστικό σύστημα της χώρας μας. Και προς αποφυγήν οποιασδήποτε αερολογίας και γενικολογίας, αρκεί να επισημάνουμε συγκεκριμένα παραδείγματα: οι αλλαγές που επήλθαν στο Νέο Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας λειτουργούν προς αυτήν την κατεύθυνση, ενώ και οι επερχόμενες τροποποιήσεις στον τομέα του Ποινικού Δικαίου και της Ποινικής Δικονομίας εξυπηρετούν τον σκοπό αυτό.

Σαφώς κάθε καινούρια νομοθετική ρύθμιση, ανεξαρτήτως του κλάδου δικαίου στον οποίο αφορά, αντιμετωπίζεται συχνά με δικαιολογημένο εν μέρει σκεπτικισμό και βαθιά αμφιβολία και αμφισβήτηση ως προς την πρακτική της χρησιμότητα. Ωστόσο, εν προκειμένω δεν εξετάζεται μεμονωμένα η κάθε τροποποίηση ξεχωριστά, αλλά ο λειτουργικός σκοπός του συνόλου των αλλαγών. Εν ολίγοις, τις νέες ρυθμίσεις τις κρίνουμε στο παρόν άρθρο υπό ένα σφαιρικό πρίσμα, τέτοιο που μας επιτρέπει να συμπεράνουμε ότι βασικός στόχος κάθε καινούριου κώδικα είναι η άμεση επίλυση των δικαστικών υποθέσεων. Φυσικά, όλα εκ του αποτελέσματος κρίνονται, οπότε τα αποτελέσματα της εφαρμογής αυτών των αλλαγών θα μας δώσουν μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για την εξέλιξη  του τομέα της Δικαιοσύνης στη χώρα μας.

 

Aria Zfr

I'm the creator of my own bliss.

Leave a reply