Του Σωκράτη Τσαχιρίδη, Δικηγόρου, ΜΔ Πάντειου Πανεπιστημίου
Ναι μεν ο ν. 4354/2015, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα, αίρει τον όρο που περιέχεται σε πληθώρα τραπεζικών συμβάσεων περί ανεκχώρητου των απαιτήσεων, πλην όμως μπορεί να υποστηριχθεί ότι η πώληση και μεταβίβαση των οφειλών που πηγάζουν από ένα τραπεζικό προϊόν οδηγεί σε εμφανή χειροτέρευηση της θέσεως του δανειολήπτη[1], υπό την έννοια ότι διαρρηγνύεται η σχέση εμπιστοσύνης που υπήρχε μεταξύ αυτού και της συμβεβλημένης τράπεζας, λόγω της υπεισέλευσης του εκδοχέα στην προκείμενη σύμβαση[2], πράγμα που επιφέρει πλήρη ανασφάλεια στον δανειολήπτη.
Δεύτερο και σημαντικότερο, δέον να τονιστεί ότι, ναι μεν ο ν. 4354/2015, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα, αίρει το τραπεζικό και επαγγελματικό απόρρητο ως προς την διαβίβαση των προσωπικών δεδομένων των οφειλετών των μεταβιβαζόμενων απαιτήσεων, ωστόσο η νομοθεσία περί προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα (ν. 2472/1997) έχει ενωσιακή προέλευση, όπερ σημαίνει ότι υπερισχύει οποιαδήποτε (αντίθετης) εθνικής διάταξης[3].
Έτι περαιτέρω, το επαγγελματικό απόρρητο έχει συνταγματικά ερείσματα ως στοιχείο της προσωπικής και οικονομικής ελευθερίας του κάθε ατόμου (άρθρ. 5 παρ. 1 Σ) και επομένως δεν δύναται ν’ αρθεί με διάταξη τυπικού νόμου[4].
Ως εκ τούτου, ο δανειολήπτης ασκώντας τα δικαιώματα που του παρέχει η κείμενη νομοθεσία, δύναται να αντιταχθεί ρητά στην διαβίβαση των προσωπικών του δεδομένων (που σχετίζονται με τις κρίσιμες απαιτήσεις) στον εκδοχέα και σε οιονδήποτε τρίτο (ιδίως εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις) και να απευθυνθεί υπό μορφή καταγγελίας στην ανεξάρτητη αρχή με την επωνυμία «ΑΡΧΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ»
Σε αυτά τα πλαίσια, δέον να τονιστεί ότι το υποκείμενο των προσωπικών δεδομένων έχει δικαίωμα να ζητεί και να λαμβάνει από τον υπεύθυνο επεξεργασίας, χωρίς καθυστέρηση και κατά τρόπο εύληπτο και σαφή, τις ακόλουθες πληροφορίες:
- Όλα τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που το αφορούν, καθώς και την προέλευσή τους.
- Τους σκοπούς της επεξεργασίας, τους αποδέκτες ή τις κατηγορίες αποδεκτών.
- Την εξέλιξη της επεξεργασίας για το χρονικό διάστημα από την προηγούμενη ενημέρωση ή πληροφόρησή του και τη λογική της αυτοματοποιημένης επεξεργασίας.
- Τη διαγραφή ή τη δέσμευση (κλείδωμα) των δεδομένων που γίνονται κατά παράβαση του ν. 2472/1997.
- Την κοινοποίηση σε τρίτους που έχουν ανακοινωθεί τα δεδομένα, κάθε διαγραφής ή δέσμευσης (κλειδώματος) που διενεργείται.
Το υποκείμενο των δεδομένων έχει δικαίωμα να προβάλλει οποτεδήποτε αντιρρήσεις για την επεξεργασία των δεδομένων του και ο υπεύθυνος έχει υποχρέωσει να απαντήσει εγγράφως επί των αντιρρήσεων μέσα σε αποκλειστική προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών.
Με δεδομένο ότι ένα δάνειο μπορεί να μεταβιβαστεί τόσο με τον ν. 4354/2015, όπως ισχύει, όσο και με τον ν. 3156/2003 περί τιτλοποίησης απαιτήσεων, δέον να τονιστεί ότι τα ανωτέρω επιχειρήματα βρίσκουν έρεισμα και στους δύο (2) ως άνω μηχανισμούς.
Κλείνοντας, δέον να τονιστεί ότι η φαρέτρα του δανειολήπτη κατά της πώλησης και της μεταβίβασης των δανείων του περιλαμβάνει και άλλα όπλα, τα οποία θα κοινοποιηθούν προσεχώς.
[1]Στο ν. 4354/2015, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, οριζεται ρητά ότι απαγορεύεται η χειροτέρευση της θέσεως του οφειλέτη.
[2]Ρούσσης, Το ειδικό δίκαιο της εκχώρησης απαιτήσεων, ΧρΙΔ 2016, 576-577.
[3]Κουλορίδας, Η τιτλοποίηση απαιτήσεων ως μηχανισμός διαχείρισης και αναχρηματοδότησης επιχειρηματικών και στεγαστικών δανείων, 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ένωσης Ελλήνων Νομικών e-Θέμις 2017, 10. Τσαχιρίδης, Η πώληση των κόκκινων δανείων και τιτλοποίηση απαιτήσεων, (http://pandemos.panteion.gr/) 2017, 72.
[4]Ψυχομάνης, Τιτλοποίηση επιχειρηματικών απαιτήσεων - Ένας νέος, νομικά και οικονομικά προβληματικός θεσμός ΔΕΕ 2004, 264.
Ο Σωκράτης Τσαχιρίδης είναι δικηγόρος Αθηνών, μεταπτυχιακός διπλωματούχος Πάντειου Πανεπιστημίου και ειδικος σε θέματα τραπεζικού δικαίου. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να καλέσετε στο 211 400 5285.
