Οι συνέπειες του λάθους στο ποινικό δίκαιο

Άρθρο από τον Daniel Epps στο harvardlawreview.org , το σώμα του οποίου μπορείτε να βρείτε στην αγγλική εδώ. *

Γιατί η καταδίκη ενός αθώου μπορεί να είναι προτιμότερη από την απελευθέρωση δέκα ενόχων.

«Είναι προτιμότερο να αποδράσουν δέκα ένοχοι, παρά ένας αθώος να υποφέρει», είναι το καθιερωμένο απόφθεγμα του ποινικού δικαίου. Πρόκειται για το απόσταγμα της νομικής γνώσης σε ό,τι αφορά σε σημαντικές αποφάσεις σχετικές με ποινές: «η ελαχιστοποίηση των λανθασμένων καταδικάσεων είναι πιο σημαντική από τη συνολική ακρίβεια του συστήματος». Αυτή η αρχή όπως έχει διατυπωθεί από τον Blackstone συμφωνεί έντονα με το βαθύτερο ανθρώπινο συναίσθημα της ποινικής δικαιοσύνης.

Αυτό το άρθρο, ωστόσο, αμφισβητεί αυτό το θεμελιώδες δίδαγμα, αρχικά, τοποθετώντας την αρχή του Blackstone στην ιστορία του αγγλο-αμερικανικού ποινικού δικαίου. Αυτή η ιστορική αναδρομή μας δείχνει πώς η αρχή απέκτησε εξέχουσα θέση - κυρίως, διότι στην εποχή του Blackstone και παλαιότερα, ο θάνατος ήταν η μοναδική ποινή για πολλά εγκλήματα. Στις μέρες, όμως, η θέση αυτή δεν ακολουθεί καμία συνεκτική λογική.

Το κορυφαίο σύγχρονο επιχείρημα υπέρ της αρχής του Blackstone είναι ότι οι λανθασμένες καταδικάσεις είναι απλώς πιο δαπανηρές από λανθασμένες αθωωτικές αποφάσεις. Παρ’όλα αυτά, το συγκεκριμένο επιχείρημα είναι ελλιπές, καθώς εστιάζει μυωπικά στο κόστος των λαθών σε μεμονωμένες περιπτώσεις.

Μια πλήρης ανάλυση της αρχής Blackstone απαιτεί την καταγραφή της δυναμικής των αποτελεσμάτων της για το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης στο σύνολό του. Αυτή η ανάλυση αποκαλύπτει δύο σημαντικά, αλλά προηγουμένως άγνωστα, μειονεκτήματα της αρχής τουBlackstone:

  1. Τα οφέλη της σε αθώους κατηγορουμένους είναι μικρότερα από ό,τι συχνά υπολογίζεται, καθώς μπορεί ακόμη και να τους φέρουν σε χειρότερη θέση∙

 

  1. Η αρχή αυτή ενισχύει μια γνωστή αποτυχία της πολιτικής διαδικασίας σχετικά με την ποινική δικαιοσύνη, που πληγώνει όχι μόνο τους κατηγορουμένους, αλλά και το σύνολο της κοινωνίας.

 

Το μέγεθος αυτών των συνεπειών είναι αβέβαιο, αλλά θα μπορούσαν κάλλιστα να ακυρώσουν τα υποτιθέμενα οφέλη της αρχής.

Στη συνέχεια, αφού αναλύσαμε εναλλακτικές επιχειρηματολογίες υπέρ της αρχής Blackstone, εκ των οποίων καμία δεν είναι ικανοποιητική, αφού η καθεμία στηρίζεται σε αμφίβολους εμπειρικούς ισχυρισμούς, σφάλματα λογικής, ή αμφιλεγόμενες γενικευτικές υποθέσεις.

Επομένως, δεν υπάρχει κανένα απολύτως πειστικό επιχείρημα για την αρχή αυτή σήμερα. Για να απορρίψουμε, όμως, την  αρχή του Blackstone απαιτείται η επανεξέταση - αν όχι ο ανασχεδιασμός - διαφόρων πτυχών και διαδικασιών του ποινικού μας συστήματος.

* Μετάφραση από την Χριστίνα Γεωργοπούλου, προπτυχιακή φοιτήτρια στο Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας Κέρκυρας

Leave a reply