του Χρήστου Ηλιόπουλου*
Αν σε μία κληρονομία περιλαμβάνεται και τραπεζικός λογαριασμός, ο κληρονόμος για να λάβει το μερίδιό του από το υπόλοιπο του τραπεζικού λογαριασμού του κληρονομουμένου πρέπει κατ’ αρχάς να αποδείξει στην τράπεζα ότι είναι νόμιμος κληρονόμος.
Πρέπει δηλαδή να νομιμοποιηθεί στην τράπεζα, η οποία θα ελέγξει την ληξιαρχική πράξη θανάτου, το πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών, το πιστοποιητικό περί μη δημοσιεύσεως διαθήκης, ή περί μη δημοσιεύσεως άλλης διαθήκης, το πιστοποιητικό περί μη προσβολής κληρονομικού δικαιώματος, το πιστοποιητικό περί μη αποποιήσεως, το πληρεξούσιο ενδεχομένως, καθώς και άλλα έγγραφα ανάλογα με την φύση της υποθέσεως. Εάν υπάρχει διαθήκη του δικαιούχου του τραπεζικού λογαριασμού, αυτή πρέπει να προσκομισθεί στην τράπεζα για να ελεγχθεί το περιεχόμενό της από το νομικό τμήμα της τράπεζας και να επιβεβαιωθεί ότι ο αιτών είναι πράγματι κληρονόμος, εκ διαθήκης ή εξ αδιαθέτου, εάν τίθεται θέμα νόμιμης μοίρας και ποιά είναι τα σχετικά ποσοστά. Τα ανωτέρω πιστοποιητικά εκδίδονται από το αρμόδιο Ειρηνοδικείο, αλλά μπορεί να χρειασθούν πιστοποιητικά και από το Πρωτοδικείο, κατά περίπτωση. Εάν το υπόλοιπο του τραπεζικού λογαριασμού είναι μικρό ποσό, έως περίπου 1.000 ευρώ, ενδέχεται να μην χρειασθεί το ποσό να δηλωθεί καν στην εφορία και ο αιτών θα λάβει το μερίδιό του από την τράπεζα, αφού πρώτα όλος ο φάκελλος ελεγχθεί από τους δικηγόρους της τραπέζης. Εάν το ποσό είναι μεγαλύτερο από περίπου 1.000 ευρώ και φθάνει έως τις 10.000 ή 15.000 ευρώ, η τράπεζα θα ζητήσει σίγουρα απόδειξη ότι το κληρονομικό μερίδιο του τραπεζικού λογαριασμού δηλώθηκε στην εφορία και ότι δεν προέκυψε φόρος ή ο φόρος κληρονομίας που προέκυψε έχει εξοφληθεί. Αφού ο κληρονόμος προσκομίσει στην τράπεζα το επικυρωμένο αντίγραφο της Δηλώσεως Φόρου Κληρονομίας με την βεβαίωση της εφορίας ότι φόρος δεν προέκυψε ή ότι αυτός που προέκυψε πληρώθηκε, η τράπεζα θα εκταμιεύσει το κληρονομικό μερίδιο του κληρονόμου. Εάν το υπόλοιπο του λογαριασμού είναι πάνω από 15.000 ευρώ, η τράπεζα θα ζητήσει εκτός όλων των ανωτέρω εγγράφων και κληρονομητήριο, το οποίο είναι μία δικαστική απόφαση (διάταξη) που εκδίδεται από το Ειρηνοδικείο.
Για να λάβει ο κληρονόμος στα χέρια του κληρονομητήριο που τον κατονομάζει ως κληρονόμο σε συγκεκριμένο ποσοστό, πρέπει να κατατεθεί από δικηγόρο αίτηση κληρονομητηρίου στο Δικαστήριο, να υποβληθεί σύνολο εγγράφων και αναλόγως της πολυπλοκότητας και των ιδιαιτεροτήτων της υποθέσεως να εκδοθεί η δικαστική διάταξη που ονομάζεται κληρονομητήριο. Το κληρονομητήριο απαιτείται από τις τράπεζες όταν το υπόλοιπο του τραπεζικού λογαριασμού του κληρονομουμένου υπερβαίνει τις 15.000 – 20.000 ευρώ. Εάν στην κληρονομία περιλαμβάνονται, εκτός από τραπεζικούς λογαριασμούς και ακίνητα, δεν βλάπτει το κληρονομητήριο να περιλαμβάνει και τα ακίνητα, διότι σ’ αυτήν την περίπτωση ο κληρονόμος αποκτάει τίτλο ισχυρότερο από την αποδοχή κληρονομίας που υπογράφεται σε συμβολαιογράφο. Γενικώς, η ύπαρξη κληρονομητηρίου που να πιστοποιεί το κληρονομικό δικαίωμα του κληρονόμου επί ακινήτων θα εκτιμηθεί ιδιαιτέρως ή μπορεί και να απαιτηθεί από τον δικηγόρο του αγοραστή ενός κληρονομιαίου ακινήτου, διότι σε συγκεκριμένες οριακές περιπτώσεις το κληρονομητήριο παρέχει μεγαλύτερη νομική ασφάλεια στον αγοραστή.
*Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. www.greekadvocate.eu bm-bioxoi@otenet.gr