Αγαπημένε μου συνάδελφε/συναγωνιστή,
Το παρόν άρθρο αφιερώνεται όχι εν γένει στο άτιμο γένος των πελατών αλλά πιο συγκεκριμένα στον πελάτη-συγγενή. Όλοι, μα όλοι ανεξαιρέτως έχουμε να διηγηθούμε περιστατικά με έναν θείο,μια θεία,έναν ξάδελφο, έναν μπατζανάκη που μας έσπασε τα νεύρα.
Είσαι νέος,έχεις όρεξη για δουλειά και έχεις όλη την καλή διάθεση να ασχοληθείς με τον θείο σου που θέλει να βγει σε σύνταξη και την ξαδέρφη σου που της χρωστάνε μισθώματα και θέλει να τα διεκδικήσει. Λυπάμαι που θα σου το πω αλλά μακρυά. Σε ελάχιστες περιπτώσεις που θα ασχοληθείς με υπόθεση συγγενή θα βγεις κερδισμένος. Συνήθως,θα τρέξεις,θα ρωτήσεις,θα διαβάσεις,θα γράψεις,θα αγχωθείς,θα απαντήσεις σε αμέτρητες ερωτήσεις και τηλέφωνα και θα μείνεις απλήρωτος. Αυτό είναι το καλό σενάριο. Υπάρχει και το χειρότερο που αφού τα κάνεις όλα αυτά μετά θα σου πουν ότι αργείς και εκείνοι βιάζονται/δεν ξέρεις/είσαι άπειρος-η/απευθύνθηκαν σε άλλον εξειδικευμένο. Ειδικά αυτό το τελευταίο, με τον εξειδικευμένο συνάδελφο είναι από τα πιο άκομψα πράγματα που μπορούν να σου πουν αλλά έχει συμβεί σε όλους μας και μπορεί να συμβεί και σε σένα.
Ναι, τα πράγματα είναι τόσο χάλια όσο τα περιγράφω. Θα σε παίρνουν συνεχώς τηλέφωνο γιατί έχουν και το κινητό σου και το σταθερό του σπιτιού σου και έχουν και το θάρρος να το κάνουν, θα σ’ενοχλήσουν 10.30 το βράδυ γιατί ναι,και πάλι η δική τους υπόθεση είναι σημαντική και εσύ δεν έχεις δικαίωμα στην ξεκούραση. Δεν θα σε ρωτήσουν τι οφείλουν γιατί για κάποιον αδιευκρίνηστο λόγο θεωρούν ότι σου κάνουν χάρη που σου ανέθεσαν την υπόθεσή τους και εσύ πρέπει να είσαι αιωνίως ευγνώμων για την τιμή που σου έκαναν. Δεν έχει σημασία αν κουράστηκες, αν ξόδεψες χρόνο και χρήμα για να φέρεις εις πέρας την εντολή τους. Στα οικογενειακά τραπέζια πάντα θα παραπονιούνται που ο Νίκος, η Ειρήνη, ο Γιώργος τους πήρε λεφτά έστω και αν τα χρήματα αυτά δεν επαρκούν ούτε για τα έξοδα, πόσο μάλλον για αμοιβή.
Θα σε αμφισβητήσουν μέσα στα μούτρα γιατί ο λογιστής, η περιπτερού, ο γείτονας, η κομμώτρια έχουν έναν δικηγόρο που είναι κορυφή και «τρελό αλάνι» και σε αντίστοιχη περίπτωση είχε κάνει εκείνο και εκείνο. Επίσης,η τάδε που είναι δικαστικός τους είπε να κάνουν αυτό. Τι σημασία έχει αν η τάδε είναι δικαστική υπάλληλος και όχι δικαστής όπως έχουν καταλάβει ή εάν ο άλλος γνωστός τους Εισαγγελέας έχει πάρει σύνταξη εδώ και 20 χρόνια και εν πάση περιπτώσει ακόμα και εν ενεργεία να ήταν είναι απίθανο να ξέρει από υπερχρεωμένα;
Δεν σου λέω να μην αναλαμβάνεις υποθέσεις συγγενών γιατί ως νέος δικηγόρος από κάπου πρέπει να ξεκινήσεις. Αυτό που πρέπει, όμως, να κάνεις είναι να ξεχωρίσεις την προσωπική από την επαγγελματική σχέση. Πρέπει να είναι διακριτό το πότε μιλάτε ως συγγενείς και πότε μιλάτε ως δικηγόρος με τον εντολέα του.
Όχι,το να λέτε για το νόμο Κατσέλη με την γαλοπούλα στο στόμα δεν είναι επαγγελματική σχέση.
Το να βγείτε για ποτό και να σου χαλάσουν την βραδιά αναλύοντάς σου τις συνθήκες του τροχαίου ατυχήματος στο οποίο ενεπλάκησαν δεν είναι επαγγελματική σχέση. Επαγγελματική σχέση είναι αυτό που έχεις με οποιονδήποτε άλλον πελάτη σου που τον συναντάς στο γραφείο σου σε καθορισμένο ραντεβού με συγκεκριμένο περιεχόμενο.
Έχε στο νου σου ότι δεν σου κάνουν χάρη που σου ανέθεσαν την υπόθεσή τους. Αν θέλουν να εμπιστευθούν κάποιον άλλον συνάδελφο, μπορούν ανά πάσα στιγμή να το κάνουν. Είμαστε χιλιάδες-ζωή να έχουμε. Μην απαντάς σε ερωτήσεις τους όταν έχουν άλλον δικηγόρο και θέλουν να τον τσεκάρουν. Ή σου αναθέτουν την υπόθεσή τους και είσαι εσύ ο δικηγόρος τους ή όχι.Δεν θα πληρώνουν άλλον και θα χρησιμοποιούν εσένα για να τον ελέγξουν. Είναι υποτιμητικό για σένα και αντισυναδελφική συμπεριφορά από μέρους σου προς τον συνάδελφο.
Ξεκαθάρισε από την αρχή ποια είναι τα έξοδα και ποια η αμοιβή σου. Μπορείς σαφώς να κάνεις στον αγαπημένο σου ξάδερφο καλύτερη τιμή αλλά το να μην του πάρεις χρήματα δεν γίνεται γιατί όπως ορίζεται στο άρθ. 4 του Κώδικα Δεοντολογίας Δικηγορικού Λειτουργήματος : «….Ο Δικηγόρος για τις νομικές συμβουλές και για τις δικαστικές και εξώδικες υπηρεσίες του αμείβεται, είτε με βάση τη συμφωνία που έχει με τον εντολέα του είτε με βάση τις διατάξεις του Κώδικα Δικηγόρων και τις σχετικές αποφάσεις των Δικηγορικών Συλλόγων. Δεν επιτρέπεται όμως να παίρνει αμοιβή μικρότερη από τα κατώτατο όρια που προβλέπει ο Κώδικας Δικηγόρων ή ορίζονται με αποφάσεις των Δικηγορικών Συλλόγων. Παραίτηση του Δικηγόρου από την αμοιβή του ή περιορισμός της κάτω από τα όρια αυτό είναι άκυρη.Επιτρέπεται η δωρεάν ή με μικρότερη από τα κατώτατα όρια αμοιβή παροχή υπηρεσιών σε άλλο Δικηγόρο, ή σε συγγενή μέχρι και τρίτου βαθμού ή σε άπορους διάδικους (Αρθρ. 175 ΚΔ).»
Τέλος, αγαπάμε τους συγγενείς μας, αγαπάμε και τα πελατάκια μας απλά τις περισσότερες φορές προς αποφυγή παρεξηγήσεων και διατάραξης των οικογενειακών μας σχέσεων, καλό είναι οι συγγενείς μας να μην είναι και πελάτες μας.
* Γράφει η Ειρήνη Μαργαριτίνη, Δικηγόρος Πειραιώς.
