Απορρίφθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας το αίτημα έκδοσης προσωρινής διαταγής με την οποία θα «πάγωνε» η απαγόρευση των δημόσιων συγκεντρώσεων για την επέτειο του Πολυτεχνείου ως ακριβώς αιτούνταν το κόμμα «ΜέΡΑ25», η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και πολίτες.
Οι αιτούντες την ακύρωση του παραπάνω μέτρου, προσέβαλλαν νομικά την υπ’αριθ.1029/8/18 απόφαση του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας με την οποία δεν επιτρέπονται εκδηλώσεις για την αυριανή επέτειο του Πολυτεχνείου επικαλούμενοι την παραβίαση του άρθρου 11 του Συντάγματος που διέπει το δικαίωμα των πολιτών για δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις αλλά και της συνταγματικής αρχής της αναλογικότητας, ως αυτή πραγματώνεται με την απαγόρευση των συγκεντρώσεων σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια. Συγκεκριμένα, με την εν λόγω απόφαση που ελήφθη στις 13.11.2020, απαγορεύτηκαν όλες οι δημόσιες υπαίθριες συναρθροίσεις στο σύνολο της Επικράτειας, στις οποίες συμμετέχουν τέσσερα ή περισσότερα άτομα, από τις 15.11.2020 έως την 18.11.2020. Η απόφαση, επίσης, προέβλεψε την επιβολή προστίμων για τους παραβάτες. Με την ασκηθείσα αίτηση αναστολής τους, υπεβλήθη και το αίτημα έκδοσης προσωρινής διαταγής, προκειμένου να ανασταλεί άμεσα η απόφαση του αρχηγού της ΕΛ.ΑΣ. Στο κείμενο της αίτησης ακύρωσης οι αιτούντες υποστήριζαν επίσης ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν έχει νόμιμη αιτιολογία όπως απαιτεί το Σύνταγμα, ενώ επικαλούνταν και τη σχετική ευρωπαϊκή νομολογία.
Δεδομένης της υγειονομικής κρίσης που κλονίζει κατά την παρούσα χρονική περίοδο την χώρα μας , η Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας κα. Μαίρη Σάρπ απέρριψε την αίτηση για την έκδοση προσωρινής διαταγής για λόγους δημοσίου συμφέροντος και προστασίας της δημοσίας υγείας από τον κίνδυνο διασποράς του κορονοϊού. Κατά συνέπεια κρίθηκε ως νόμιμη και συνταγματική η απαγόρευση δημοσίων υπαίθριων συναθροίσεων για τον αυριανό εορτασμό του Πολυτεχνείου. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι η πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας εισήγαγε, σε αυτό το στάδιο, την αίτηση των προσφευγόντων στην Ολομέλεια του ΣτΕ.
Με βάση την πρόσφατη αυτή απόφαση του ΣτΕ αναδύεται στην επιφάνεια η νομική σύνδεση της συνταγματικότητας ενός μέτρου όταν η Πολιτεία κληθεί να το λάβει για την αντιμετώπιση ενός υγειονομικού προβλήματος, και του αισθήματος ευθύνης, αλληλεγγύης και συνοχής, που υπαγορεύει τις ατομικές μας συμπεριφορές.
«Υγειονομική επίπτωση των εκδηλώσεων και συνταγματικότητα του μέτρου του περιορισμού των συναρθροίσεων»
Το άρθρο 11 του Συντάγματος στην πρώτη παράγραφό του ορίζει ότι´´οι Έλληνες έχουν το δικαίωμα να συνέρχονται ήσυχα και χωρίς όπλα”, ενώ στην δεύτερη παράγραφό του προδιαγράφεται η δυνατότητα περιορισμών.
Ως προς τους περιορισμούς προβλέπεται ότι μόνο στις υπαίθριες συναθροίσεις μπορεί να παρίσταται η αστυνομία. Επιπλέον, ότι οι υπαίθριες συναθροίσεις μπορούν να απαγορευτούν με αιτιολογημένη απόφαση της αστυνομικής αρχής, γενικά, αν εξαιτίας τους επίκειται σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια, σε ορισμένη δε περιοχή, αν απειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής, όπως νόμος ορίζει. Οι εν λόγω περιορισμοί όμως, πρέπει να είναι σύμφωνοι με το άρθρο 25 παρ. 1 του Συντάγματος, κατά το οποίο, κάθε είδους περιορισμοί που μπορούν κατά το Σύνταγμα να επιβληθούν στα δικαιώματα αυτά πρέπει να προβλέπονται είτε απευθείας από το Σύνταγμα είτε από το νόμο, εφόσον υπάρχει επιφύλαξη υπέρ αυτού και να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας.
Ελέγχοντας, εκ πρώτοις τις συνταγματικές προβλέψεις και δη επί τη βάση του άρθρου 11 παράγραφος 2 του Συντάγματος διαπιστώνεται ότι μπορεί να επιβληθεί και γενική απαγόρευση των δημοσίων συναθροίσεων «εάν χρειάζεται, για κάποιο εύλογο χρονικό διάστημα, για όσο χρόνο επιβάλλει η αρχή της αναλογικότητας, όχι διαρκώς».
Με το νόμο 4683/2020 με τον οποίο κυρώθηκε η πράξη νομοθετικού περιεχομένου της 20ής Μαρτίου 2020 προβλέπεται ότι με εισήγηση της επιτροπής των λοιμωξιολόγων μπορεί ο αρχηγός της Αστυνομίας να επιβάλλει και γενική απαγόρευση για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας.
Εν προκειμένω η απόφαση της απαγόρευσης των συγκεντρώσεων από τις 15 έως 18 Νοεμβρίου σε όλη την επικράτεια, δεν ελήφθη πασιφανώς ανερυθρίαστα, διότι πρόκειται για διαταραχή της κοινωνικονομικής ζωής σε μία περιοχή, αλλά διότι επίκεται άμεσα κίνδυνος της δημόσιας ασφάλειας, όπου δημόσια ασφάλεια νοείται και η δημόσια υγεία, ως αυτό συνάγεται ερμηνευτικά με κοινή λογική και ως συνδέεται ρητά, με τη δημόσια ασφάλεια από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
«Τηρείται απολύτως η αναλογικότητα;»
Εκτός από τη συνταγματικότητα, θα πρέπει απαρεγκλίτως να τηρείται και η αναλογικότητα. Με βάση το αυστηρό lockdown που έχει επιβληθεί, εξετάζοντας δε συνάμα τον κίνδυνο που διατρέχουμε ως πολίτες και δυνητικοί ασθενείς εκ της μη ύπαρξης δυνατότητας περιθάλψεώς μας σε μονάδες εντατικής θεραπείας, μάλλον προδιαγράφεται ως συνεπής η τακτική της πρόληψης μέσω της τήρησης ενός τέτοιου μέτρου. Αυτό συμβαίνει καθώς εκφράζεται ρητώς η λογική της εξισορρόπησης της αναγκαιότητας που απαιτείται μεταξύ του επιβαλλόμενου μέτρου και του επιδιωκόμενου σκοπού.
Τίθεται εν προκειμένω , πασιφανώς, ζήτημα προσμέτρησης και αξιολόγησης της υγειονομικής επίπτωσης των συγκεντρώσεων τούτων επί τη βάση του εννόμου αγαθού της υγείας . Το συμπέρασμα αυτό συνάγεται ευχερώς, δεδομένου του πραγματικού κινδύνου της δημόσιας ασφάλειας και δη της δημόσιας υγείας που διακυβεύεται μέσω των συγκεντρώσεων αυτών ανά την ελληνική επικράτεια και όχι ως απλή διαταραχή της κοινωνικοοικονομικής ζωής σε μια περιοχή.
