Οι κοινωνικοί Ιταλοί είναι σε μεγαλύτερο κίνδυνο
Η Dorothy Moir, μια 77χρονη συνταξιούχος διευθύντρια σχολίου που ζει στο Isle of Wight, ήταν αρκετά απασχολημένη την περασμένη εβδομάδα. Μίλησε με εφήβους σε ένα κοντινό σχολείο, παρακολούθησε μια φιλανθρωπική συνάντηση και δύο πνευματικές λέσχες και πήγε επίσκεψη σε φίλους. «Πέρασα πολύ όμορφα», λέει. «Δεν θα υπάρξει άλλη εβδομάδα σαν και αυτή για αρκετό καιρό.»
Όσο μπερδεμένη και ασταθής κι αν είναι η απάντηση της κυβέρνησης για τον covid-19, είναι σαφής για ένα μόνο πράγμα. Οι άνω των 70 ετών πρέπει να απομονώνονται από την κοινωνία πιο δραστικά από τους νεότερους. Αυτό θα αλλάξει τη ζωή της κας Moir. Αλλά για ένα μεγάλο ποσοστό ηλικιωμένων ατόμων - μεγαλύτερο στη Βρετανία από ότι στην υπόλοιπη Ευρώπη - αντιπροσωπεύει μια δυστυχώς μικρή προσαρμογή.
Ο Joël Mossong, επικεφαλής Επιδημιολογίας στο εθνικό εργαστήριο υγείας του Λουξεμβούργου, μελέτησε την έννοια της κοινωνικότητας σε οκτώ ευρωπαϊκές χώρες, πράγμα που κατέγραψε σε ειδικά ημερολόγια. Ανακάλυψε το ίδιο βασικό μοτίβο παντού: οι νέοι είναι πιο κοινωνικοί από τους ηλικιωμένους. Ωστόσο, η μελέτη εμφάνισε επίσης διαφορές μεταξύ των χωρών. Κατά μέσο όρο, οι ηλικιωμένοι Βρετανοί βλέπουν πολύ λιγότερο νέα και μεσήλικα άτομα από τους ηλικιωμένους Ιταλούς (βλ. Διάγραμμα).
Αυτό συμβαίνει μάλλον επειδή η οικογενειακή ζωή είναι τόσο διαφορετική. Παρά τα παράπονα για μια γενιά «μπούμερανγκ» που πηγαίνει στο πανεπιστήμιο και στη συνέχεια γυρίζει πίσω στο σπίτι, οι νέοι Βρετανοί είναι πιο πρόθυμοι να φύγουν. Το 2018 μόνο το 16% των ατόμων από 25- έως 34 ετών ζούσε με τους γονείς τους, σε σύγκριση με το 44% των Ισπανών και το 49% των Ιταλών. Τα νοικοκυριά τριών γενιών είναι πολύ πιο σπάνια σε σχέση με τη νότια ή ανατολική Ευρώπη. Η Βρετανία έχει 28 εκατομμύρια νοικοκυριά, εκ των οποίων τα 4 εκατομμύρια αποτελούνται από ένα μόνο άτομο άνω των 65 ετών που ζει μόνο του. Οι «κοινωνικές πεταλουδίτσες» της Βρετανίας όπως η κ. Moir βγαίνουν έξω για να κοινωνικοποιηθούν. Αντιθέτως, στις χώρες της Μεσογείου μια ηλικιωμένη γυναίκα θα περνούσε το χρόνο της σε ένα γεμάτο κόσμο σπίτι.
Όταν τα παιδιά στη Βρετανία εγκαταλείπουν το σπίτι των γονέων τους, δεν επιστρέφουν πίσω. Οι ερευνητές έχουν αναπτύξει ένα δείκτη «υπευθυνότητας» για να μετρήσουν πόσο υποχρεωμένοι αισθάνονται οι άνθρωποι να φροντίσουν τους γονείς τους. Η Βρετανία έρχεται στην 20η θέση από τις 24 ευρωπαϊκές χώρες (Η Αυστρία, η Ολλανδία, η Σουηδία και η Φινλανδία βρίσκονται χαμηλότερα). Ούτε και οι ηλικιωμένοι αισθάνονται μεγάλη υποχρέωση για τα παιδιά τους ή τα εγγόνια τους. Στην Ολλανδία, όπου πολλές μητέρες εργάζονται με υποαπασχόληση, πολλές γιαγιάδες κάνουν μπέιμπι σίτινγκ. Αυτό είναι πιο σπάνιο στη Βρετανία, αν και όχι τόσο σπάνιο όσο στη Σκανδιναβία, όπου σχεδόν όλα τα παιδιά πηγαίνουν σε παιδικούς σταθμούς.
Αυτό είναι κρίμα από πολλές απόψεις - αλλά προστατεύει τους ηλικιωμένους Βρετανούς από επικίνδυνα μικρόβια. Η Melinda Mills, κοινωνιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, λέει ότι η βόρεια Ιταλία ήταν ιδιαίτερα ευαίσθητη στον νέο κορωναϊό. Όχι μόνο έχει έναν μεγάλο αριθμό ηλικιωμένων ατόμων αλλά και οι ίδιοι έρχονται σε επαφή με νέα άτομα. Πολλοί εργάτες μετακινούνται σε καλά συνδεδεμένες πόλεις με πολλά μικρόβια, όπως το Μιλάνο και μετά επιστρέφουν στο χωριό τους για να γευματίσουν με τη μητέρα τους.
Παρά την απομόνωσή τους, οι ηλικιωμένοι Βρετανοί δεν αισθάνονται ιδιαίτερη μοναξιά. Σύμφωνα με την εθνική έρευνα για την Ζωή στην Κοινότητα, που διεξήχθη το 2016 και το 2017, μόλις το 3% των ατόμων άνω των 75 ετών αναφέρουν ότι αισθάνονται μοναχικά όλη την ώρα, σε σύγκριση με το 10% των ηλικιών από 16- έως 24. Αυτό θα μπορούσε να αντανακλά μια γενικά χαρούμενη εικόνα της ζωής – οι ηλικιωμένοι είναι πιο χαρούμενοι με πολλούς τρόπους. Ή θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι λίγες κοινωνικές αλληλεπιδράσεις που έχουν είναι ιδιαίτερα ευχάριστες. Θα το ανακαλύψουμε.
*Η μετάφραση έγινε από την Αναστασία Λιτζερίνου, απόφοιτο του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας Κέρκυρας (economist.com)
