Της Mary E. Juetten
Η πρόσβαση στη δικαιοσύνη, το κενό της δικαιοσύνης ή η ίση δικαιοσύνη περιγράφουν ακριβώς το ίδιο πρόβλημα. Στις ΗΠΑ, οι περισσότεροι πολίτες δεν μπορούν να λάβουν νομική βοήθεια, είτε πρόκειται για ποινικές διώξεις, αστικά ζητήματα είτε για ζητήματα μικρών επιχειρήσεων.
Ενώ φοιτούσα στη νομική σχολή το 2009, συμμετείχα σε ένα πρόγραμμα για την αποτροπή κατάσχεσης υποθηκών για το τμήμα ABA Business Law. Παρόλο που έζησα στο Φοίνιξ, μια περιοχή που πλήχτηκε σοβαρά από τη στεγαστική κρίση, εξακολουθούσα να εκπλήσσομαι από το εύρος και το βάθος των στατιστικών και από τον αριθμό των Αμερικανών, των οποίων οι ζωές είχαν καταστραφεί. Περίπου 10 χρόνια αργότερα, αυτή η έλλειψη πρόσβασης στη νομική συνδρομή εξακολουθεί να υπάρχει σε όλους τους τομείς του νόμου. Ωστόσο, πιστεύω πως η τεχνολογία μπορεί να γεφυρώσει το κενό.
Πρώτον, ας αναθεωρήσουμε τα πρόσφατα δεδομένα και στοιχεία. Παρακάτω υπάρχουν τρεις αναφορές γεμάτες με στατιστικά στοιχεία σχετικά με το μέγεθος του προβλήματός μας.
- Justice Gap: κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 2017 από την Legal Services Corp.
- Έκθεση της Επιτροπής ABA για το Μέλλον των Νομικών Υπηρεσιών από το 2016 (Futures Report)
- Δραστηριότητα του Δικηγορικού Συλλόγου της Ουάσιγκτον για την Πρόσβαση στη Δικαιοσύνη, συμπεριλαμβανομένου του Κρατικού Σχεδίου 2018-2020 για τον συντονισμό της παροχής αστικής νομικής βοήθειας σε άτομα με χαμηλό εισόδημα
Οι αριθμοί παρουσιάζουν μια θλιβερή εικόνα και μια τεράστια πρόκληση για το επάγγελμα του νομικού:
- Περισσότεροι από 60 εκατομμύρια Αμερικανοί ζουν σε ποσοστό κάτω του 125% του ομοσπονδιακού επιπέδου φτώχειας
- Το 71% των νοικοκυριών χαμηλού εισοδήματος αντιμετώπισε τουλάχιστον ένα αστικό νομικό πρόβλημα και το 25% των ίδιων νοικοκυριών αντιμετώπισε περισσότερα από έξι αστικά νομικά προβλήματα ετησίως
- Οι πολιτείες αναφέρουν ότι το 80% των πολιτών τους δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να προσλάβει δικηγόρο για αστικές υποθέσεις, συμπεριλαμβανομένου του οικογενειακού δικαίου. Πολλά νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος αντιμετωπίζουν περισσότερα από ένα προβλήματα ετησίως, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνουν και τα εννέα.
Σε σύνθετα θέματα, τα συνέδρια νομικής τεχνολογίας και οι συζητήσεις συχνά επικεντρώνονται σε λύσεις για εσωτερικούς νομικούς συμβούλους σε μεγάλες εταιρείες. Αυτό το κοινό δεν περιλαμβάνει τις σχεδόν 29 εκατομμύρια μικρές επιχειρήσεις στην Αμερική, πόσο μάλλον τα εκατομμύρια των ατόμων που αναζητούν τη δικαιοσύνη. Φαίνεται πως έχουμε υπερβολική δικαιοσύνη για εκείνους που μπορούν να πληρώσουν και όχι αρκετή για όσους δεν μπορούν.
Ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι πολλοί άνθρωποι απλώς δεν γνωρίζουν ή δεν συνειδητοποιούν ότι χρειάζονται νομική βοήθεια. Η αναφορά LSC Justice Gap ανέφερε ότι ζητείται βοήθεια για «φανερά νομικά» προβλήματα, όπως υποθέσεις επιμέλειας, διαθήκες και ζητήματα περιουσίας. Πιστεύω ότι η μελλοντική μας πορεία θα πρέπει να εντάσσει στη δωρεάν εκπαίδευση τι είναι ένα «νομικό» πρόβλημα και πότε πρέπει να ζητήσει κάποιος βοήθεια. Η νομική συνδρομή πρέπει να είναι τεχνολογικά εφικτή για την απλούστευση και την ενίσχυση της πρόσβασης. Ωστόσο, η πρόσβαση στη δικαιοσύνη μέσω της τεχνολογίας χρειάζεται χάρτη πορείας. Τα άτομα θα πρέπει:
- Να γνωρίζουν πότε χρειάζονται δικηγόρο ή νομική λύση
- Να έρθουν σε επαφή με τη σωστή λύση
- Να μείνουν συνδεδεμένα ώστε να λυθεί το πρόβλημά τους
Τα παραπάνω μπορεί να φαίνονται απλά, αλλά δεν είναι. Δεν μπορεί κανείς να ζητήσει βοήθεια αν δεν γνωρίζει ότι έχει κάποιο πρόβλημα, το οποίο απαιτεί νομικές υπηρεσίες. Οι οικονομικοί πόροι είναι ένα εμπόδιο, αλλά η έλλειψη γνώσης σχετικά με το αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα ή το γεγονός ότι πρέπει να ληφθούν αποφασιστικά νομικά μέτρα για να προστατεύσει κανείς τον εαυτό του είναι πιο δύσκολο να επιλυθούν.
Η σύνθεση του προβλήματος είναι ότι πολλοί άνθρωποι φοβούνται τόσο τους δικηγόρους όσο και την τεχνολογία. Σε μια έρευνα του 2012 που διεξήχθη από την Decision Analyst Inc., την οποία εξουσιοδότησε η LegalShield, το 74% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι «τρέμει και μόνο στη σκέψη να μιλήσει με δικηγόρο». Στην ίδια έρευνα, το 72% δήλωσε ότι «οι περισσότεροι δικηγόροι θα προσπαθήσουν να σε εκμεταλλευτούν».
Σύμφωνα με την έρευνα Avvo, “Understanding and Adaptingto the New Legal Consumer”, ένας στους πέντε καταναλωτές πιστεύει ότι είναι πιθανό να γνωρίζει αυτά που γνωρίζει ένας δικηγόρος μετά από αρκετή έρευνα. Επιπλέον, οι δικηγόροι αντιστέκονται στην τεχνολογία. Μόνο το 38% των δικηγόρων χρησιμοποιεί cloud ή λογισμικό ως υπηρεσίες παροχής λύσεων, σύμφωνα με την ABA στην Legal Technology Survey το 2016. Το πιο περίεργο είναι ότι ένας μεγαλύτερο ποσοστό, συγκεκριμένα το 42%, δηλώνει ότι δεν θα χρησιμοποιήσει ποτέ το cloud. Πώς μπορούν οι εν λόγω δικηγόροι να εργάζονται με τον σημερινό καταναλωτή, ο οποίος χρειάζεται άμεση βοήθεια μέσω τους smartphone τους;
Οι μικρές επιχειρήσεις κινδυνεύουν περισσότερο να πέσουν θύματα του κενού πρόσβασης στη δικαιοσύνη. Περίπου 19 εκατομμύρια από τα 23 εκατομμύρια μικρών επιχειρήσεων που δεν έχουν κανένα υπάλληλο είναι ατομικές επιχειρήσεις μη εταιρικής μορφής, πράγμα που σημαίνει ότι οι ιδιοκτήτες δεν είναι σε θέση να προστατεύσουν τα προσωπικά τους περιουσιακά στοιχεία από αξιώσεις. Δεδομένου ότι το 80% αυτών των 23 εκατομμυρίων μικρών επιχειρήσεων ενός ατόμου έχουν έσοδα κάτω των 50.000 δολαρίων, οι ιδιοκτήτες δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να προστατεύσουν την επιχείρησή τους με έναν κλασσικό δικηγόρο επιχείρησης. Ως αποτέλεσμα, αν υπάρχει νομικό ζήτημα με την επιχείρηση, θα μπλεχτεί γρήγορα με την προσωπική ζωή του ιδιοκτήτη.
Πρέπει να ασχοληθούμε με τα ζητήματα και να είμαστε όσο πιο προενεργοί γίνεται. Οι εταιρείες για τους ατομικούς ιδιοκτήτες, είτε LLC είτε ενσωμάτωση, καθώς και οι διαθήκες για τα άτομα που επιθυμούν να προστατεύουν τα προσωπικά και επιχειρηματικά περιουσιακά στοιχεία μετά το θάνατο των ιδιοκτητών. Η πρόκλησή μας είναι να εκπαιδεύσουμε τους Αμερικανούς για τα προληπτικά βήματα που μπορούν να εξοικονομήσουν χρόνο και πίκρα. Ακριβώς όπως τα ετήσια τσεκάπ, οι τακτικοί νομικοί έλεγχοι που γίνονται μέσω τεχνολογίας μπορούν να εντοπίσουν ένα πρόβλημα πριν επεκταθεί περαιτέρω.
Η τεχνολογία αποτελεί γέφυρα τόσο για την έλλειψη της εκπαίδευσης όσο και της δικαιοσύνης. Ακριβώς όπως στη λογιστική, όπου το TurboTax γεφύρωσε το χάσμα για την υποβολή των φόρων, υπάρχει μια ευκαιρία να χρησιμοποιηθεί η καινοτομία και το λογισμικό ώστε να υπάρχει πρόσβαση στο νόμο σε περισσότερους Αμερικανούς. Δεν προτείνω η τεχνολογία να αντικαταστήσει τους δικηγόρους, αλλά αντιθέτως, τα νομικά επαγγέλματα να χρησιμοποιούν λογισμικό για την ευαισθητοποίηση και τη βελτίωση της πρόσβασης. Σύμφωνα με το άρθρο του Mobanhir Sawhney για το Harvard Business Review, υπάρχει μια τεράστια ευκαιρία να τεθεί η εκπαίδευση και ο νόμος ως προϊόντα μέσα στις νομικές υπηρεσίες. Συνδυάζοντας αυτές τις τεχνολογικά λύσεις με νομικές εταιρείες, μπορούμε να βελτιώσουμε σημαντικά και την εκπαίδευση και την πρόσβαση.
*Η μετάφραση έγινε από τη Βαλεντίνα Κουμούλου, προπτυχιακή φοιτήτρια στο Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας Κέρκυρας (abajournal.com)