Γράφει η Βίκυ Τζελέφα*
Τα τελευταία χρόνια στο χώρο της διατροφής ακούμε πολύ συχνά τον όρο «super foods» ή αλλιώς «υπερ-τροφές». Βέβαια, παρόλο το μεγάλο ενδιαφέρον που έχει αναπτυχθεί γύρω από τα «super foods» δεν υπάρχει κάποιος επίσημος ορισμός με ακριβή περιγραφή των χαρακτηριστικών που πρέπει να διαθέτουν.
Τι είναι , λοιπόν, τα «super foods» και πόσο ευεργετικά είναι για την υγεία μας;
Όταν σε ένα τρόφιμο αποδίδουμε το χαρακτηρισμό «υπερ-τροφή», σημαίνει ότι περιέχει υψηλές ποσότητες βιταμινών, ιχνοστοιχείων, μετάλλων και άλλων θρεπτικών συστατικών. Τα «super foods» δε βρίσκονται μόνο σε χώρες του εξωτερικού ,όπως πολλοί πιστεύουν. Και στην Ελλάδα υπάρχουν «υπερ-τροφές» με μεγάλη ποικιλία και ευεργετικές δράσεις στην υγεία μας.
Στη συνέχεια αναλύονται ορισμένα ελληνικά «super foods»:
1. Κράνα
Τα κράνα θα μπορούσαμε να πούμε ότι μοιάζουν με τα cranberries, αλλά είναι δυο διαφορετικοί καρποί. Το ελληνικό δέντρο κρανιά είναι γνωστό από πολύ παλιά, από την εποχή του Ομήρου, ο οποίος κάνει αναφορές για το δέντρο στα έργα του. Είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες (ανθοκυανίνες, φλαβονοειδή, φυτοχημικές ουσίες, λουτεΐνη), βιταμίνη C, καροτίνη, σίδηρο, κάλιο, φυτικές ίνες. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί έναντι των καρδιαγγειακών παθήσεων, στομαχικές και εντερικές διαταραχές, σε πόνους περιόδου και στις ουρολοιμώξεις. Επιπλέον, ασκούν αντιγηραντική και αντικαρκινική δράση.
2. Μαστίχα Χίου
Η μαστίχα Χίου είναι η ρητινώδης έκκριση του μαστιχόδενδρου, το οποίο αποκλειστικά ευδοκιμεί στο νησί της Χίου. Εκκρίνεται σε σχήμα δακρύων από το κορμό και τα μεγάλα κλαδιά, για αυτό άλλωστε την αποκαλούν πολλές φορές ως το «κρυστάλλινο δάκρυ» της Χίου. Δικαιολογημένα η μαστίχα Χίου κερδίζει τον χαρακτηρισμό «υπερ-τροφή», καθώς έχεις πλήθος ευεργετικών ιδιοτήτων όπως:
• Συμβάλλει στην υγεία της στοματικής κοιλότητας, προστατεύει από το σχηματισμό πλάκας και τη τερηδόνα, για αυτό και χρησιμοποιείται ως τσίχλα ή προστίθεται σε οδοντόκρεμες, διαλύματα πλύσης, αποσμητικά στόματος.
• Πρόσφατες μελέτες ανέδειξαν ότι μπορεί να θεραπεύσει το πεπτικό έλκος για το οποίο ευθύνεται το βακτήριο Helicobacter Pylori, ακόμα και αν καταναλωθεί σε ελάχιστες δόσεις (1 mg). Επίσης, η αντιφλεγμονώδης δράση της δρα επουλωτικά σε οισοφαγίτιδες, γαστρίτιδες, κολίτιδες, αιμορροΐδες.
• Συμβάλλει στη καλή λειτουργία της καρδιάς. Αυξάνει τα επίπεδα της HDL (καλή χοληστερόλη), μειώνει τα επίπεδα της LDL και των τριγλυκεριδίων, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα.
• Είναι πλούσια σε πολυφαινόλες και έχει αντιοξειδωτική, αντικαρκινική δράση.
3. Κρόκος Κοζάνης (σαφράν)
Το σαφράν είναι ένα σπάνιο, πολύτιμο μπαχαρικό και πολλές φορές αποκαλείται ως «κόκκινος χρυσός», όχι μόνο για τις ευεργετικές ιδιότητες του, άλλα και γιατί είναι το ακριβότερο μπαχαρικό στο κόσμο. Η τιμή του φθάνει τα 2.500ευρώ/κιλό και για τη παραγωγή του ενός κιλού έχουν χρησιμοποιηθεί 150.000-180.000 άνθη. Παράγεται σε λίγες χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, και μάλιστα ενώ ο κρόκος Κοζάνης χρησιμοποιείται ευρέως στη διεθνή κουζίνα, στη χώρα μας λίγοι γνωρίζουν την ύπαρξη του. Πολλές μελέτες έχουν πραγματοποιηθεί για να αναδείξουν τις θεραπευτικές ιδιότητες του. Είναι πλούσιο σε βιταμίνη C, κάλιο, μαγνήσιο, σίδηρο, μαγγάνιο. Έχει αντιγηραντικές, αντιοξειδωτικές, αντικαρκινικές δράσεις, ενισχύει τη διανοητική λειτουργία και μνήμη, βοηθά σε προβλήματα του πεπτικού, μειώνει τη χοληστερόλη και προστατεύει από καρδιαγγειακά νοσήματα, τονώνει και αναζωογονεί τον οργανισμό.
4. Κορινθιακή Σταφίδα
Η ιστορία της μαύρης σταφίδας ξεκινάει από παλιά (αναφορές γίνονται από τα ομηρικά χρόνια) και κατείχε βασική θέση στη καθημερινή διατροφή των Ελλήνων. Το 19ο αιώνα αποτελούσε το 90% των εξαγωγών της Ελλάδας στην Ευρώπη. Οι ευεργετικές ιδιότητες της έχουν αποδειχθεί μέσω πολυάριθμων κλινικών μελετών και αναμφισβήτητα είναι ένα από τα σημαντικότερα ελληνικά «υπερ-τρόφιμα» (πολλά πειράματα για την Κορινθιακή σταφίδα έχουν διεξαχθεί και στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο). Είναι πλούσια σε κάλιο, μαγνήσιο που μειώνουν την κατακράτηση υγρών, σίδηρο, βιταμίνη C, φρουκτόζη που της δίνει τη γλυκιά γεύση, πολυφαινόλες που προστατεύουν από καρδιαγγειακά νοσήματα. Περιέχει περισσότερες φυτικές ίνες ακόμα και από πολλά φρούτα, με αποτέλεσμα να συμβάλει στη μείωση της δυσκοιλιότητας. Βοηθά στη μείωση της αρτηριακής πίεσης ειδικά σε άτομα με διαβήτη τύπου 2, έχει αντιμικροβιακή, αντιβακτηριακή, αγγειοδιασταλτική και αντικαρκινική δράση (κυρίως σε καρκίνο του παχέος εντέρου). Η σύσταση για τη καθημερινή κατανάλωση της είναι 2 κουταλιές της σούπας, η οποία αντιστοιχεί σε μια μερίδα φρούτου.
Τα παραπάνω τρόφιμα ήταν μερικά από τα πολύτιμα ελληνικά «super foods» και βεβαία, υπάρχουν πλήθος τέτοιων τροφίμων στη χώρα μας. Δεν μπορούμε όμως, να μην αναφέρουμε και κάποια «super foods» άλλων χωρών, τα οποία αρκετά συχνά ακούγονται και καταναλώνονται στην Ελλάδα.
1. Goji Berry
To Goji Berry, «το μούρο της ευτυχίας», είναι γνωστό εδώ και αιώνες στη Κίνα και στη περιοχή του Θιβέτ. Οι καρποί του φυτού περιέχουν πολύτιμα θρεπτικά συστατικά όπως βιταμίνες του συμπλέγματος Β, αντιοξειδωτικές ουσίες, σίδηρο, ασβέστιο, σελήνιο, φώσφορο, και παρόλο που είναι φρούτο περιέχει σημαντική ποσότητα πρωτεΐνης. Καταπολεμά την αϋπνία, καθυστερεί τη γήρανση, ενισχύει τη μνήμη, προστατεύει την καρδιαγγειακή λειτουργία και το ήπαρ, έχει αντικαρκινική δράση, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, συντελεί στην αποτοξίνωση του σώματος και χαρίζει αίσθημα ευεξίας.
2. Ιπποφαές
Είναι διαδεδομένο από τη αρχαιότητα. Αρχικά, παρατήρησαν ότι όταν το κατανάλωναν τραυματισμένα ή άρρωστα άλογα, ανάρρωναν γρήγορα γίνονταν δυνατά με λαμπερό τρίχωμα, για αυτό και δόθηκε το όνομα ιπποφαές (=ίππος+ φάος: άλογο που γυαλίζει). Έτσι, άρχισε να χρησιμοποιείται και στη διατροφή των ανθρώπων και τώρα πια κατέχει μια σημαντική θέση στη λίστα με τα «super foods». Ο μικρός καρπός του περιέχει περισσότερα από 190 θρεπτικά συστατικά όπως βιταμίνη C (περισσότερη από ότι έχει το πορτοκάλι ανά μονάδα βάρους), βιταμίνη Ε, Κ , καροτενοειδή, πολυφαινολικά οξέα και τα απαραίτητα λιπαρά οξέα ω-3, ω-6. Η αντιοξειδωτική, αντιμικροβιακή, αντιφλεγμονώδη, αναλγητική, επουλωτική δράση, είναι μερικές ιδιότητες του. Προσφέρει πολλά οφέλη στον οργανισμό όπως προστασία από καρδιαγγειακά νοσήματα, από καρκίνο, οφθαλμολογικές, γαστρεντερικές, ηπατικές παθήσεις.
3. Τζίντζερ
Το τζίντζερ ή πιπερόριζα είναι μια ρίζα που προέρχεται από την Ανατολή. Πολλές μελέτες έχουν γίνει τόσο για να αναλυθεί η χημική του σύσταση, όσο και για να αποδειχθεί η ευεργετική του δράση στον οργανισμό. Έτσι, λοιπόν, εκτός από τη πικάντικη γεύση και άρωμα που προσφέρει στο φαγητό, έχει ευεργετικές δράσεις όπως: αντιοξειδωτικές, αντικαρκινικές, ανοσορρυθμιστικές ιδιότητες, μειώνει τη χοληστερόλη, ρυθμίζει το σάκχαρο, βοηθά στην επούλωση, βελτιώνει τις λειτουργίες του πεπτικού συστήματος, μειώνει τη διάρροια και τη δυσκοιλιότητα και πιθανότατα βοηθά στη μείωση των αρθριτικών ενοχλήσεων (περισσότερες μελέτες θα πρέπει να γίνουν για να αποδειχθεί).
Άρα, κατανοούμε ότι η φύση πέρα από τη τροφή που μας δίνει προκειμένου να επιβιώσουμε, μας έχει προσφέρει απλόχερα ανεκτίμητα τρόφιμα με πολύτιμα θρεπτικά συστατικά που ενισχύουν και θωρακίζουν τον οργανισμό. Εντάσσοντας τα «υπερ-τρόφιμα» (χωρίς να προτιμάτε μόνο των άλλων χωρών) σε ένα υγιεινό, ισορροπημένο διαιτολόγιο , θα απολαμβάνετε τα οφέλη που προσφέρουν και θα σας χαρίζουν υγεία και ευεξία.
*Η Βίκυ Τζελέφα είναι τεταρτοετής φοιτήτρια Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο
Σας άρεσε το άρθρο; Το Ανάλυσε το είναι ένα ανεξάρτητο site αποτελούμενο κυρίως από νέα άτομα. Βοηθείστε μας να συνεχίσουμε αυτή την προσπάθεια κάνοντας μας δωρεά. Ευχαριστούμε 🙂
