Γράφει η Δικηγόρος Αθηνών Αναστασία Χρ. Μήλιου*
Ο συνταξιούχος που ασκει την επιμέλεια των τέκνων ή των εγγονών βαρυνόμενος με την ανατροφή, την επίβλεψη, τη μόρφωση και την εκπαίδευσή τους μέχρι ως ότου τουλάχιστον αυτά φτάσουν το 18ο έτος της ηλικίας τους, δικαιούται προσαύξηση οικογενειακών βαρών στην σύνταξη του.
Συγκεκριμένα με βάση τις διατάξεις περί συντάξεων, οι συντάξεις γήρατος και αναπηρίας που χορηγεί το ΕΦΚΑ «... προσαυξάνονται κατά 20% δια το πρώτον τέκνον, 15% δια το δεύτερον τέκνον και 10% δια το τρίτον τέκνον, εφόσον είναι άγαμα και δεν ασκούν επάγγελμα ή δεν λαμβάνει δι' αυτά προσαύξησιν ο έτερος των συζύγων, εάν είναι συνταξιούχος, ή δεν λαμβάνουν τα ίδια σύνταξιν εξ ασφαλιστικού οργανισμού ή του Δημοσίου ή ΝΠΔΔ».
Περαιτέρω, οι προσαυξήσεις των συντάξεων για παιδιά χορηγούνται μέχρι το χρόνο συμπλήρωσης των ορίων ηλικίας που προβλέπονται στο νόμο δηλαδή το δικαίωμα αυτό στην πρόσαυξη επί τέκνων, εγγόνων και προγονών λήγει στο τέλος του μήνα, κατά τον οποίο συμπλήρωσαν το 18ο έτος της ηλικίας τους ή πριν από αυτό συνήψαν γάμον και ότι, κατ' εξαίρεση, το δικαίωμα σε σύνταξη των παιδιών, εγγονών ή προγονών, εφόσον δεν εργάζονται ή δεν ασκούν κάποιο επάγγελμα ή δεν παίρνουν σύνταξη από δική τους εργασία από το Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ. ή οποιονδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης, παρατείνεται μέχρι το τέλος του μήνα που συμπληρώνουν το 24ο έτος της ηλικίας τους αν, μεταξύ άλλων, φοιτούν σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές του εσωτερικού ή του εξωτερικού.
Η προβλεπόμενη προσαύξηση στη σύνταξη γήρατος ή αναπηρίας συνταξιούχου του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ που έχει τέκνο συντηρούμενο κυρίως από τον ίδιο, αποτελεί πρόσθετη κοινωνικοασφαλιστική παροχή, η οποία χορηγείται για την ενίσχυση του οικογενειακού εισοδήματος του συνταξιούχου ενόψει του ότι αυτός, επωμιζόμενος το σχετικό οικογενειακό βάρος, θεωρείται ασθενέστερος από οικονομική άποψη, για το λόγο δε αυτό δεν χορηγείται προσαύξηση στη σύνταξη συνταξιούχου που, δεν φέρει το βάρος αυτό όπως, μεταξύ άλλων, στην περίπτωση που το ως άνω τέκνο λαμβάνει το ίδιο σύνταξη. Κατ' αναλογία, ενόψει του ως άνω σκοπού ενίσχυσης του οικογενειακού εισοδήματος, η εν λόγω προσαύξηση δύναται να χορηγηθεί και στο συγγενικο ή τρίτο πρόσωπο, στο οποίο αποδεδειγμένως έχει ανατεθεί δικαστικώς, λόγω ανικανότητας των γονέων, η άσκηση της γονικής μέριμνας και ως εκ τούτου και της επιμέλειας του τέκνου, και το οποίο, στα πλαίσια της ως άνω υποχρέωσης, βαρύνεται με κάθε αναγκαία βιοτική δαπάνη για την ανατροφή, την επίβλεψη, τη μόρφωση και την εκπαίδευσή του, ακόμη και μετά την ενηλικίωση του τέκνου και έως τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας του, εφόσον το παραπάνω πρόσωπο εξακολουθεί να φέρει τα ίδια βάρη, υπό την προϋπόθεση ότι συντρέχουν οι ειδικώς αναφερόμενες στο νόμο περιπτώσεις που η εν λόγω προσαύξηση χορηγείται στο συνταξιούχο γονέα ενήλικου τέκνου βάσει των κείμενων διατάξεων.
Αυτό συνέβη σε συνταξιούχο παππού όπου, ο Διευθυντής του Υποκαταστήματος Ι.Κ.Α. του απένειμε πλήρη σύνταξη λόγω γήρατος, καθώς και προσαύξηση οικογενειακών βαρών. Η παραπάνω σύνταξη προσαυξήθηκε στη συνέχεια και για τη γεννηθείσα ανήλικη εγγονή του, καθώς αυτός ασκούσε την επιμέλειά της από το 1999 και τη γονική μέριμνά της από το 2007 με δικαστικές αποφάσεις. Η καταβολή της εν λόγω προσαύξησης διακόπηκε όταν η εγγονή του συμπλήρωσε το 18ο έτος της ηλικίας της. Ακολούθως, με αίτησή του προς το Υποκατάστημα Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., ο συνταξιούχος παππούς ζήτησε την παράταση της χορήγησης της προσαύξησης οικογενειακών βαρών για την παραπάνω εγγονή του, λόγω των σπουδών της στο Τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Το αίτημά του έγινε δεκτό και παρατάθηκε η προσαύξηση της σύνταξής του για την εγγονή του για όσο χρόνο πληρούνται στο πρόσωπό του οι νόμιμες προϋποθέσεις, με την αιτιολογία ότι προβλέπεται καταβολή της προσαύξησης οικογενειακών βαρών και μετά την συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας του τέκνου ή εγγονού για το χρονικό διάστημα που συνεχίζει τις σπουδές του σε Ανώτερες ή Ανώτατες Σχολές, με απώτατο χρονικό όριο τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας του. Ωστόσο, κατόπιν οδηγιών της Γενικής Διεύθυνσης Ασφαλιστικών Υπηρεσιών του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., η παραπάνω απόφαση ανακλήθηκε, μετά από δύο έτη, με την αιτιολογία ότι, κατά το άρθρο 1538 του Αστικού Κώδικα, η γονική μέριμνα παύει με την ενηλικίωση του τέκνου. Κατ' αυτής της απόφασης του ΙΚΑ, ο συνταξιούχος παππούς άσκησε ένσταση ενώπιον της Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής (Τ.Δ.Ε.) του Τοπικού Υποκαταστήματος Ι.ΚΑ-Ε.ΤΑΜ., η οποία απορρίφθηκε, με την ίδια αιτιολογία. Ο συνταξιούχος παππους προσέφυγε στο Διοικητικό Δικαστηριο που τον δικαίωσε και δέχτηκε ότι έπρεπε να συνεχίσει να λαμβάνει την προσαύξηση στην συνταξη του για την ενήλικη σπουδάστρια-εγγονή του.
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΧΡ. ΜΗΛΙΟΥ
ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΠΑΡ’ΕΦΕΤΑΙΣ ΑΘΗΝΩΝ
Λεωφ. Μεσογείων 403, Αγία Παρασκευή
Τηλ. 6945-028153, 213-0338950
e-mail: natmil@otenet.gr
www.legalaction.gr, fb: Αναστασία Μήλιου