Ασφυξία σε ειρηνοδικεία, διοικητικά και ποινικά δικαστήρια

Μόλις πρόσφτατα ολοκηρώθηκε ο διαγωνισμός για την πρόσληψη 194 ειρηνοδικών, ωστόσο με αίτημά τους οι δικαστές ζητούν την τοποθέτηση άλλων 12, καθώς τα κενά είναι τεράστια. Επιπρόσθετο λόγο για την αύξηση των ειρηνοδικών αποτελούν οι αλλαγές στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, οι οποίες απαιτούν πιο σύντομες ημερομηνίες εκδικάσεων των υποθέσεων.

Δεν είναι όμως μόνο τα Ειρηνοδικεία που αντιμετωπίζουν προβλήματα, αλλά και οι διοικητικοί δικαστές, οι οποίοι περιέγραψαν στην ετήσια γενική συνέλευσή τους την τραγική εικόνα που επικρατεί και στη διοικητική δικαιοσύνη.

Η χώρα μας, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά η πρόεδρος της Ένωσης των διοικητικών δικαστών βρίσκεται στην 1η θέση του πίνακα των εκκρεμών διοικητικών υποθέσεων, σύμφωνα με έκθεση της ΕΕ για το 2015, σε σύνολο 20 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οι αριθμοί άλλωστε μιλούν από μόνοι τους για τη ζοφερή πραγματικότητα που κυριαρχεί στα διοικητικά δικαστήρια. "Πράγματι τα τελευταία τέσσερα  χρόνια  ο αριθμός των υποθέσεων που διεκπεραιώνεται παρουσιάζει αυξητική κατ΄ έτος τάση, κυρίως όμως σε προτιμηθείσες λόγω μνημονιακής υποχρέωσης υποθέσεις  φορολογικού αντικειμένου, έτσι ώστε μόνο στο μεγαλύτερο Διοικητικό Πρωτοδικείο της Αθήνας να διεκπεραιωθούν 25.000 υποθέσεις περισσότερες εκείνων των αντίστοιχων προηγουμένων ετών" δήλωσε η κ. Γιανναδάκη.

Ανλυτικότερα, στα διοικητικά πρωτοδικεία εκκρεμούν αυτή τη στιγμή 269.935 υποθέσεις από τις οποίες 51.138 έχουν προσδιοριστεί να δικαστούν τους επόμενους μήνες, για 197.691 δεν έχει προσδιοριστεί ακόμη δικάσιμος, ενώ για 21.106 υποθέσεις αναμένεται η έκδοση δικαστικής απόφασης. Από την άλλη, στα εφετεία η συνολική εκκρεμότητα ανέρχεται σε 39.952 υποθέσεις. από τις οποίες 18.551 έχουν ήδη προσδιοριστεί να δικαστούν, 15.517 δεν έχουν προσδιοριστεί ακόμη, ενώ εκκρεμούν στα χέρια  των δικαστών 5.884 υποθέσεις.

Εν ολίγοις, αυτό που γίνεται εμφανές από τα ανωτέρω παρατιθέμενα στοιχεία είναι πως, η οικονομική κρίση σε συνδυασμό με τους μνημονιακούς νόμους επιδεινώνουν τις συνθήκες απονομής της Δικαιοσύνης, σύμφωνα με την πρόεδρο της Ένωσης Διοικητικών Δικαστών. Η ίδια μάλιστα υποστήριξε ότι: «Κατ' ανάγκην η οποιαδήποτε ασφαλιστική, φορολογική ή άλλη μεταρρύθμιση προδιαγράφει και νέες διαφορές που θα προστεθούν στις ήδη υπάρχουσες. Αν για παράδειγμα γίνει νόμος του κράτους το προσχέδιο νόμου για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, και μόνο ο νέος τρόπος υπολογισμού της σύνταξης (για τον οποίον να σημειωθεί ότι προβλέπεται η έκδοση 65 περίπου υπουργικών αποφάσεων), θα κατακλύσει τα δικαστήρια με νέες διαφορές».

Τέλος, ούτε και στα ποινικά δικαστήρια θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε πως επικρατεί καλύτερη κατάσταση, καθώς, από προσωπική μου εμπειρία σε ποινική δίκη που διεξήχθη προ μηνός σε μονομελές Πρωτοδικείο της Ευελπίδων, την ίδια ημέρα είχαν τεθεί προς εκδίκαση 91 υποθέσεις. Από αυτές φυσικά δεν εκδικάστηκαν όλες τη συγκεκριμένη ημερομηνία, αλλά μόνο οι 54. Κάτι τέτοιο κρίνεται μάλλον αναμενόμενο, ιδίως αν ληφθεί υπόψη και η ύπαρξη μαρτυρικών κατεθέσεων, οι οποίες διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην επ’ ακροατηρίου διαδικασία του ποινικού δικαστηρίου, και ως εκ τούτου η εξέταση τους ως αποδεικτικό μέσο από τους δικαστές συνεπάγεται αρκετό επιπλέον χρόνο.

Επίσης, να σημειωθεί ότι η πρόεδρος της Ένωσης Διοικητικών Δικαστών δεν είναι η μοναδική που αναγνωρίζει την καθυστερημένη απονομή της δικαιοσύνης στα ελληνικά δικαστήρια. Η εν λόγω διαπίστωση αποτελεί γενική παραδοχή και εκ μέρους των ποινικών δικαστών. Συγκεκριμένα, όταν η εισαγγελέας ερωτήθηκε ενώπιόν μου από συνάδελφο δικηγόρο με ποια λογική «χώρεσαν» 91 υποθέσεις προς εκδίκαση την ίδια και αυτή μέρα, απάντησε «το γνωρίζω, έχετε δίκαιο, δυστυχώς έτσι είναι διαμορφωμένη η δικαστηριακή πρακτική που εμποδίζει την ταχεία και απρόσκοπτη απονομή της δικαιοσύνης».

Στο άκουσμα μιας τέτοιας δήλωσης και λαμβανομένων υπόψη και των ως άνω ισχυρισμών της προέδρου της Ένωσης Διοικητικών Δικαστών, γίνεται ευκόλως αντιληπτό ότι για να φτάνουν στο σημείο οι ίδιοι οι δικαστές, που είναι και οι πλέον αρμόδιοι για την απόδοση της δικαιοσύνης, να παραδέχονται το πρόβλημα της καθυστερημένης εκδίκασης των υποθέσεων, τότε πράγματι η κατάσταση είναι πιο σοβαρή απ’ όσο φαίνεται και καθιστά αδήριτη την ανάγκη για αντιμετώπισή της.

Ειδικά σε μια χώρα όπου, κατά γενική ομολογία, οι πολίτες της διακρίνονται από έντονη δικομανία με αποτέλεσμα οι δίκες πάσης φύσεως να αφθονούν, οι εκκρεμείς υποθέσεις ανάγονται σε μείζον ζήτημα προβληματισμού, το οποίο μάλιστα, ενόψει της γραφειοκρατίας που μας χαρακτηρίζει σαν κράτος, αλλά και των μνημονιακών συνθηκών, έρχεται να λάβει ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις.

Το πως θα επιτευχθεί η έγκαιρη και άμεση εκδίκαση των υποθέσεων είναι ένα ερώτημα που θα έπρεπε να μας απασχολήσει όλους. Ωστόσο, το τι μπορεί να γίνει για την εξομάλυνση της κατάστασης είναι κάτι που δυστυχώς εκφεύγει των δικών μας δυνατοτήτων ως πολίτες και επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια των κυβερνόντων.

Aria Zfr

I'm the creator of my own bliss.

Leave a reply