Η στιγμή που βρίσκεσαι μια ανάσα πριν αποφοιτήσεις, ή έχεις μόλις πληροφορηθεί ότι ναι, πήρες το πολυπόθητο πτυχίο Νομικής και βλέπεις τις προσπάθειες όλων των προηγούνων χρόνων να αποδίδουν επιτέλους καρπούς. Και τι καρπούς... ολόκληρος πάπυρος είναι αυτός.
Κι όσο κι αν η περηφάνια και η ικανοποίηση σε κατακλύζουν εκείνη τη στιγμή, αμέσως μετά έρχονται να σε κατακλύσουν κάποιες άλλες στιγμές που συνοδεύονται από ερωτήσεις.
«Και τώρα τι; Τι μέλλει γενέσθαι; Τι θα κάνω στη συνέχεια επαγγελματικά;»
Πολλά αναπάντητα ερωτήματα για το μέλλον σου έρχονται να σου τριβελίσουν το μυαλό και να τεστάρουν τις φιλοδοξίες σου, τον καλό προγραμματισμό και την οργανωτικότητά σου για το αύριο.
Η αλήθεια είναι πως τέτοιου είδους σκέψεις έχουν ήδη αρχίσει να γεννιούνται στο μυαλό σου πριν ακόμα πάρεις το πτυχίο σου. Όταν ακόμη βρίσκεσαι με το ένα πόδι εκτός Νομικής και περιμένεις να μάθεις τα αποτελέσματα εκείνου του τελευταίου μαθήματος ή των τελευταίων μαθημάτων σου.
Κι επειδή ως γνωστόν ο ανθρώπινος εγκέφαλος και δη ο εγκέφαλος ενός νομικού είναι πραγματικά αχανής και χαώδης, πάμε να ταξινομήσουμε μερικές από τις πρώτες επιλογές που έχουν εισβάλει στο μυαλό σου.
- Άσκηση.
Αναμφίβολα η άσκηση σε κάποιο δικηγορικό γραφείο, εταιρία, τράπεζα, δικαστήριο ή κάποιον οργανισμό, φιγουράρει με πλατιά, κεφαλαία γράμματα στο μυαλουδάκι σου, καθόσον είναι υποχρεωτική προκειμένου να αποκτήσεις την άδεια ασκήσεως του δικηγορικού επαγγέλματος μετά την ολοκλήρωσή της. Κοινώς, και να θέλεις να την αποφύγεις, απλά ΔΕΝ μπορείς.
- Μεταπτυχιακό.
Σε μια εποχή εξειδίκευσης της γνώσης όπως αυτή που διανύουμε ήδη εδώ και αρκετά χρόνια, ο τίτλος μεταπτυχιακών σπουδών δεν θα μπορούσε παρά να είναι τουλάχιστον απαραίτητος για το βιογραφικό σου. Και ασφαλώς αναζητάς εν αγωνίως, εκείνον τον τομέα δικαίου ή εν γένει εκείνον τον τομέα σπουδών, ο οποίος θα αποτελέσει τον πυρήνα της μεταπτυχιακής σου εκπαίδευσης.Εδώ βέβαια γεννάται κι ένα πρόσθετο ερώτημα αναφορικά με το ακριβές χρονικό σημείο κατά το οποίο θα κάνεις το μεταπτυχιακό σου. Αρκετοί είναι εκείνοι οι οποίοι επιλέγουν να το συνδυάσουν με την άσκηση και να ασχοληθούν και με τα δύο παράλληλα, χάριν οικονομίας χρόνου. Σαφώς, κάτι τέτοιο έγκειται στη διακριτική ευχέρεια του καθενός.
- Εξωτερικό.
Ναι. Υπάρχει και αυτή η δυνατότητα. Να αποχωρήσεις από τα πάτρια εδάφη και να μεταβείς σε κάποια χώρα του εξωτερικού, είτε για εύρεση εργασίας είτε για περαιτέρω μεταπτυχιακές σπουδές. Ασφαλώς, σε περίπτωση που η παραμονή στο εξωτερικό γίνεται ένεκα σπουδών, οι οικονομικοί πόροι που απαιτούνται για τον σκοπό αυτό θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη. Let’s sail overseas.
- Απόκτηση τίτλου σπουδών, διαφορετικού από τον ήδη αποκτηθέντα.
Όσο κι αν σε πολλούς μπορεί να φαίνεται άσκοπο ή ανώφελο, καλά διαβάσετε... δεν είναι λίγοι στις μέρες μας οι νομικοί που, αντιλαμβανόμενοι τον αδιαμισβήτητο κορεσμό που υφίσταται το επάγγελμά μας σε συνδυασμό με την χαμηλή πλέον απορρόφηση των δικηγόρων από την αγορά εργασίας, διαλέγουν να ξανακαθίσουν στα έδρανα του πανεπιστημίου, σπουδάζοντας αυτοί τη φορά μια επιστήμη εντελώς διαφορετική από αυτή της Νομικής. Παρακινδυνευμένο ενδεχομένως, ίσως και σπάνιο, συμβαίνει ωστόσο. Και όλα αυτά διότι και εδώ ισχύει ο χρυσός κανόνας της αγοράς «η μεγάλη προσφορά και η μικρή ζήτηση ισοδυναμούν με πρόβλημα». Όταν λοιπόν είναι πολλοί οι δικηγόροι αλλά περιορισμένες οι δυνατότητες απασχόλησής τους, για κάποιους η μόνη διέξοδος είναι να στραφούν σε έναν τομέα τελείως διαφορετικό. Συνηθέστερα το πτυχίο της Νομικής θα συνδυαστεί εδώ με ένα πτυχίο Οικονομικών ή Πολιτικών επιστημών. Και νομικός και οικονομολόγος... ένας αρκετά ανταγωνιστικός συνδυασμός στο cv, που θα μπορούσε να εξασφαλίσει μια θέση σε μια αναγνωρισμένη πολυεθνική εταιρία, είτε ως νομικός είτε ως οικονομικός σύμβουλος και όχι μόνο ( ο Σπύρος ξεκίνησε να διαβάζει για κατατακτήριες, αλλά τα παράτησε, οπότε θυμήσου ότι θέλει επιμονή).
Όποιον δρόμο κι αν ακολουθήσετε πάντως κι όποιες κι αν είναι οι φιλοδοξίες σας για αργότερα, αν πραγματικά και ειλικρινά θέλετε κάτι, θα το καταφέρετε κιόλας. Αν μάλιστα αυτό το κάτι σας αρέσει και σας γεμίζει, θα το κάνετε και εξαιρετικά καλά. Άλλωστε, όταν υπάρχει θέληση, διάθεση κι επιμονή, ένας άνθρωπος με στόχους μπορεί να κάνει θαύματα. Αρκεί να υπάρχει ένας στόχος, γιατί χωρίς στόχο και χωρίς να ξέρεις τι θέλεις και τι σου αρέσει να κάνεις, τίποτα δεν μπορεί να γίνει πραγματικότητα και όλα θα βρίσκονται μόνο στη σφαίρα του ιδεατού.
Όταν γνωρίζετε τι είναι αυτό που θέλετε, αυτομάτως είστε και σε θέση να το διεκδικήσετε.
Παρόλαυτα, όσα κι αν σας πω εγώ, μην λησμονείτε τα λόγια του ίδιου του Abraham Lincoln: “Always bear in mind that your own resolution to succeed is more important than any other”.