Μπορεί να ακούγεται φουτουριστικό , όμως ήδη το σουηδικό πρόγραμμα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από σκουπίδια είναι αρκετά επιτυχημένο αλλά, όπως φαίνεται, όχι όσο θα ήθελαν οι οραματιστές του καθώς το βασικό του μειονέκτημα είναι η δυσανάλογη χρήσης σκουπιδιών σε σχέση με την παραγωγή της ενέργειας. Δηλαδή, παρότι θεωρητικά το πρόγραμμα είναι περιβαλλοντικά βιώσιμο, χρειάζονται ακόμα περισσότερα σκουπίδια για την παραγωγή ικανοποιητικής ενέργειας.
Σε μια χώρα όπου μόνο το 4% των απορριμμάτων καταλήγει σε χωματερές, όπως γράφει το NPR (προφανώς το υπόλοιπο αξιοποιείται με διάφορους τρόπους), οι Αρχές εξετάζουν τρόπους να αποκτήσουν ακόμα περισσότερα σκουπίδια(!). Όπως ανακοίνωσαν Σουηδοί αξιωματούχοι, για την αντιμετώπιση της κατάστασης από εδώ και στο εξής η χώρα θα εισάγει σε ετήσια βάση 800.000 τόνους σκουπιδιών από τη γειτονική Νορβηγία, έτσι ώστε να εκπληρώσει τις ενεργειακές της ανάγκες., η οποία θα καταβάλλει και το σχετικό αντίτιμο προκειμένου οι Σουηδοί να «υιοθετήσουν» τα σκουπίδια τους. Επιπρόσθετα εξετάζεται το ενδεχόμενο να εισάγουν από την Βουλγαρία, την Ιταλία, και τη Ρουμανία, κράτη με μεγάλο πρόβλημα ως προς τη διαχείριση των σκουπιδιών τους. Ειδικά η Ιταλία υπέστη καταγγελία περίπου 3 βδομάδες πριν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία ζήτησε –και πέτυχε- από τα ευρωπαϊκά δικαστήρια την επιβολή προστίμου ύψους 56 εκατομμυρίων ευρώ τιμωρώντας την για την αδυναμία να καθαρίσει εκατοντάδες παράνομες χωματερές. Από τη μία βλέπουμε τη τεράστια αντίθεση, αλλά από την άλλη φαίνεται πως τελικά η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα που καταδικάζεται καθημερινώς από τα ευρωπαϊκά δικαστήρια.
«Διαθέτουμε τις καλύτερες μονάδες αποτέφρωσης στον κόσμο σε ό,τι αφορά την ενεργειακή αποδοτικότητα», δήλωσε στο αμερικανικό ραδιόφωνο η σύμβουλος της σουηδικής Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος Καταρίνα Όστλουντ. «Μελλοντικά όμως, τα απορρίμματα αυτά θα είναι ακόμη πιο πολύτιμα, οπότε θα μπορούσατε ίσως να τα πουλήσετε γιατί θα υπάρχει έλλειψη πόρων στον κόσμο. «Πουλήστε μας τα σκουπίδια σας» .Με την καύση και την παραγωγή ενέργειας έχουν σήμερα ρεύμα 250.000 νοικοκυριά ενώ συνολικά καλύπτεται το 20% των αναγκών του κεντρικού συστήματος θέρμανσης.
Επίσης το ενδιαφέρον συγκεντρώνεται και στο γεγονός πως θα αλλάξει την υφή του διεθνούς κανόνα "ο ρυπαίνων πληρώνει,, που θεμελιώνεται με την Οδηγία 2004/35/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Απριλίου 2004, σχετικά με την περιβαλλοντική ευθύνη όσον αφορά την πρόληψη και την αποκατάσταση περιβαλλοντικής ζημίας. Κοντολογίς , η σχετική νομοθεσία υποχρεώνει τον ρυπαίνοντα να αποκαταστήσει την περιβαλλοντική ζημία και εφόσον κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό , υποχρεούται σε καταβολή αποζημίωσης . Εφόσον παραπάνω φορείς εμπλέκονται θα πρέπει να θεωρούνται συνυπεύθυνοι εάν βέβαια αποδεικνύεται η σχετική ζημία, και οφείλουν να επωμιστούν το κόστος της αποκατάστασης είτε αλληλέγγυα-κατ’ίσα μέρη- είτε σε αναλογική βάση- ανάλογα με το βαθμό πταίσματος του καθενός-.
Μέχρι πρόσφατα βλέπαμε παραδείγματα καταβολής χρημάτων προκειμένου χώρες με μεγαλύτερη εκπομπή ρύπων να αγοράζουν τη διαφορά μέχρι το επιτρεπτό όριο από χώρες με μικρότερη εκπομπή ρύπων, και όχι να αγοράζουν σκουπίδια! Βέβαια αυτό το «ενδιαφέρον» δεν θα είναι μακρόβιο καθώς η εκμετάλλευση σκουπιδιών δεν είναι μια απολύτως βιώσιμη ενέργεια, αφού στο μέλλον θα γίνονται όλο και μεγαλύτερες προσπάθειες για τον περιορισμό τους.
Στην Ελλάδα αντίστοιχες ενέργειες θα ήταν ιδανικές καθώς και θα περιοριζόταν οι εκπομπές ρύπων, αλλά και θα ήταν δυνατόν να καταπολεμήσουμε την κρίση με τεχνολογία. Ρεαλιστικά βέβαια, δεν μπορεί να υπάρξει αντίστοιχο πρόγραμμα αλλά εναλλακτικοί τρόποι παραγωγής ενέργεια τόσο οι ήδη ευρέως γνωστοί όπως αιολικά πάρκα, τρεχούμενο νερό ή ηλιακή ενέργεια αλλά και λιγότερο, όπως χρήση βιομάζας , χρήση υδρογόνου ή γεωθερμικοί μέθοδοι. Οι παραπάνω τρόποι δεν μπορούν εξ αρχής να κριθούν το ίδιο αποτελεσματικοί με τους συμβατικούς τρόπους παραγωγής ενέργειας, όμως σε βάθος χρόνου , αλλά και τεχνολογικής εξειδίκευσης μπορούν ελαφρύνουν την κοινωνία από μεγάλα οικονομικά αλλά και περιβαλλοντικά βάρη.
Η Σουηδία αλλά και η Ισλανδία-περισσότερο λόγω της εδαφικής ιδιομορφία της- αποτελούν εξαιρετικά παραδείγματα σωστής αξιοποίησης τεχνολογικών μεθόδων προκειμένου να λυθούν ενεργειακά προβλήματα. Η ελληνική επικράτεια δεν είναι δυνατόν να θεωρηθεί πως δεν διαθέτει το υπόβαθρο για πληθώρα περιβαλλοντικών «επενδύσεων» που θα έπρεπε να είχαν λάβει χώρα δεκαετίες πριν . Οι λόγοι αυτής της απάθειας είναι τόσο ιστορικοί – καθώς οι τελευταίες δεκαετίες ήταν αφιερωμένες στην ώθηση του επιχειρηματικού κοινού στις υπηρεσίες, αλλά και στη δημιουργία ελλειμμάτων – όσο και κοινωνικοί – αφού η αλλαγή στην ελληνική συνείδηση και κοινωνία είναι αρκετά δύσκολη αν όχι προς εξαφάνιση, με τις θετικές ή αρνητικές εκφάνσεις της-.
Το σίγουρο είναι πως , χωρίς δράση δεν έρχεται λύση.