Το θρίλερ των διαπραγματεύσεων και οι προτάσεις των μερών

Τις τελευταίες ημέρες, είναι γεγονός πως ο πυρετός των διαπραγματεύσεων έχει φτάσει στο κόκκινο. Πολύωρες σύνοδοι, εξονυχιστικές συζητήσεις, επίμονες προσπάθειες για εξεύρεσης μιας "βιώσιμης και μακροπρόθεσμης λύσης" κατά τα λεγόμενα του Πρωθυπουργού, είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά του τελευταίου γύρου διαπραγματεύσεων. Καθώς τα 2 μέρη (οι 3 θεσμοί και η Ελληνική Κυβέρνηση) παρουσιάζουν προτάσεις και αντι-προτάσεις, είναι αναμενόμενο και εύλογο ως ένα σημείο, να παρεκκλίνουν αυτές μεταξύ τους ενώ την ίδια στιγμή να παρουσιάζονται επίσης και να συζητούνται εναλλακτικές λύσεις. Ας δούμε λοιπόν περιεκτικώς τις προτάσεις καθενός από τα 2 μέρη προκειμένου να σχηματιστεί μία πρώτη γνώμη και εντύπωση. Εξάλλου, η ημιμάθεια είναι χειρότερη της αμάθειας, επομένως είναι πιο πρόσφορο και ορθόδοξο να κατασταλάξει κανείς σε γνώμη και κρίσεις έχοντας διαβάσει και ενημερωθεί πρώτα, παρά να στηρίζεται σε φήμες οι οποίες συχνά παρουσιάζουν το στοιχείο του επισφαλούς της ενημέρωσης.

Η τελευταία λοιπόν πρόταση που κατέθεσε η Ελληνική Κυβέρνηση και έχει δει το φως της δημοσιότητας σε όλες σχεδόν τις εφημερίδες και τα μέσα ενημέρωσης, έχει να κάνει με την επίτευξη κάποιων στόχων σε βάθος χρόνου και μερικά από τα προβλεπόμενα μέτρα μονιμοποιούνται το τρέχον έτος αλλά και το επόμενο (2016).

Στο θέμα του ΦΠΑ η Ελληνική κυβέρνηση προτείνει τα έσοδα του έτους να είναι της τάξεως των 0,93% του ΑΕΠ αντί του 1% που ζητούσαν οι δανειστές, ενώ, όσον αφορά τους συντελεστές που έχουν πέσει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, στο 13% εντάσσονται από μεριάς της Κυβέρνησης το σύνολο των τροφίμων και όχι μόνο τα βασικά τρόφιμα. Ακόμη, στον ίδιο συντελεστή (13%) εντάσσει και τα ξενοδοχεία ενώ τάσσεται υπέρ της διατήρησης του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ στα νησιά.

Όσον αφορά τα κέρδη των επιχειρήσεων, όπου αυτά ξεπερνούν το ποσό των 500.000 ευρώ ετησίως, προβλέπεται η επιβολή εισφοράς 12%. Παράλληλα, προωθούνται και περικοπές αμυντικών δαπανών που αγγίζουν το ύψος των 200 εκατ. ευρώ για το 2016.

Για την αύξηση της φορολόγησης των επιχειρήσεων, με την εισφορά να είναι στο 29% από 26% που ήταν μέχρι πρότινος, φαίνεται να υπήρχε πρόβλεψη σε σημείο της ελληνικής πρότασης, όμως η Ελληνική Κυβέρνηση υιοθέτησε τελικώς την προτεινόμενη από τους δανειστές εισφορά σε 28%.

Όσον αφορά το ΕΚΑΣ, προβλέπεται στην ελληνική πρόταση η σταδιακή του αντικατάσταση έως το τέλος 2018, ενώ οι δανειστές ζητούν την πλήρη κατάργησή του έως το τέλος του 2019.

Για τα φάρμακα και την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, οι ελληνικές θέσεις προβλέπουν αύξηση των εισφορών από 4% στο 5%, με τους δανειστές να εμφανίζονται αντίθετοι ξανά, ζητώντας η αύξηση να τοποθετηθεί στο 6%, ενώ απορρίπτουν κατευθείαν την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών που προτείνει η κυβέρνηση.

Στα εργασιακά, η ελληνική πρόταση διαφέρει από εκείνη των δανειστών στο ότι η Αθήνα δεν δεσμεύεται να μην αναλάβει νομοθετική δράση μέχρι το τέλος του 2015 για το θέμα των συλλογικών συμβάσεων.

Στο θέμα των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, η ελληνική κυβέρνηση προτείνει τη σταδιακή τους κατάργηση από 31 Οκτωβρίου ενώ οι δανειστές ζητούσαν να επέλθουν οι αλλαγές από τις 30 Ιουνίου.

Τέλος, στο θέμα των αποκρατικοποιήσεων, δεν περιλαμβάνεται στην ελληνική πρόταση η ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ και η μεταβίβαση στο ΤΑΙΠΕΔ του συνόλου των μετοχών που κατέχει το Δημόσιο στον ΟΤΕ.

Όσον αφορά τώρα τις θέσεις των δανειστών, να σημειωθεί πως στην προσπάθεια εξεύρεσης λύσης και ενός συμβιβασμού, οι θεσμοί παρουσίασαν χθες μία νέα πρόταση σε σχέση με εκείνη που οι ίδιοι είχαν καταθέσει προχθές. Στο θέμα του ΦΠΑ, φαίνεται πως οι δανειστές υποχώρησαν από την απαίτηση να ενταχθούν στον συντελεστή 13% μόνο τα «μη μεταποιημένα» τρόφιμα (εξαιρούνταν γάλα, λάδι, ψωμί κ.λπ. που θα είχαν συντελεστή 23%) και δέχθηκαν την πρόταση της κυβέρνησης να φορολογούνται με 13% τα «βασικά τρόφιμα». Επίσης, προτείνουν ρήτρα μείωσης του ΦΠΑ στο τέλος του 2016, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουν αυξηθεί τα έσοδα από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και θα έχει βελτιωθεί η εισπραξιμότητα του ΦΠΑ.

Στο ασφαλιστικό, οι θεσμοί ζητούν να καταργηθεί το ΕΚΑΣ στο τέλος του 2019 και όχι στο τέλος του 2017, όπως αρχικά ζητούσαν. Ωστόσο, ζητούν να ξεκινήσει άμεσα η μείωσή του για το 20% των «προνομιούχων» χαμηλοσυνταξιούχων. Η Αθήνα προτείνει την σταδιακή κατάργησή του από το 2018 έως το 2020 και την αντικατάστασή του από ένα νέο προνοιακό επίδομα.

"Αγκάθι", αντιθέτως, για την κυβέρνηση αποτελεί η ένταξη της εστίασης στον ψηλό συντελεστή του 23% του ΦΠΑ, καθώς το εν λόγω μέτρο επιβαρύνει άπαντες. Ακόμη, θα πρέπει να διαχειριστεί και τη φορολόγηση της διαμονής στα ξενοδοχεία με 23%, δεδομένου ότι η Ελλάδα θα έχει τον υψηλότερο συντελεστή ΦΠΑ στον τουρισμό από όλες τις άλλες ανταγωνίστριες χώρες.

Για τα εργασιακά, οι δανειστές έχουν δηλώσει πως θα περιμένουν την έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ILO) για τις αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις, ζητούν όμως, μέχρι το 2015 να μην αναλάβει καμία από τις δράσεις που έχει προαναγγείλει η κυβέρνηση για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και γενικότερα να μην υπάρξει κανένα νομοθέτημα χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των Ε.Ε., ΕΚΤ και ΔΝΤ.

Τέλος, οι θεσμοί έχουν συμπεριλάβει στις ιδιωτικοποιήσεις και τον ΑΔΜΗΕ, αλλά και τη μεταβίβαση των μετοχών του ΟΤΕ που κατέχει το Δημόσιο στο ΤΑΙΠΕΔ, ενώ όσον αφορά το σύστημα των 100 δόσεων, διαφωνούσαν με τους όρους της ρύθμισης των 100 δόσεων και ζητούν από την κυβέρνηση την κατάργησή της, η οποία, ωστόσο, λήγει σήμερα, Παρασκευή.

Να τονιστεί πως αυτή την ώρα βρίσκεται σε εξέλιξη διευρυμένη σύσκεψη στο Μαξίμου του έκτακτου κυβερνητικού συμβουλίου το οποίο συγκάλεσε ο Πρωθυπουργός, προκειμένου να συζητηθούν οι τελευταίες εξελίξεις αλλά και τα επόμενα βήματα ενόψει του αυριανού Eurogroup. Το Μαξίμου διαμηνύει ότι "το επικοινωνιακό game, is over" δεδομένου ότι η Αθήνα απέρριψε την πρόταση των θεσμών για παράταση ου υφιστάμενου ελληνικού προγράμματος, με χρηματοδοτική κάλυψη ύψους 15,5 δις ευρώ, καθώς η πρόταση των θεσμών "κρίνεται παντελώς ανεπαρκής" , καθώς όπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Γ. Βαρουφάκης, δεν περιλαμβάνει αρκετή χρηματοδότηση.

Είναι φανερό, και από τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής την περασμένη Δευτέρα, και τις νέες αντιπροτάσεις των θεσμών, πως το κλίμα δυναμιτίζεται, τουλάχιστον σε ορισμένα σημεία τριβής και διαφωνίας. Σύμφωνα με δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων και ηγετών καθώς και του ίδιου του Έλληνα Πρωθυπουργού, άπαντες εργάζονται προς εξεύρεση λύσης βιώσιμης και ενός συμβιβασμού, ο οποίος όμως αποδεικνύεται, όπως φαίνεται, πολύ δυσκολότερος στην πράξη, παρά στα λόγια! Μάλιστα, η ύπαρξη πηγών που ίσως στοχεύουν να υποβαθμίσουν αυτή τη συζήτηση και να πιέσουν τη χώρα προς μία έξοδο από την Ευρωζώνη, σύμφωνα και με τον Πρωθυπουργό της Ιταλίας, Ρέντσι, δεν βοηθούν το κλίμα της συνολικής διαπραγμάτευσης. Ειδικότερα, η δήλωση του Ιταλού πρωθυπουργού: "Οι Ελληνες πρέπει να γνωρίζουν, και το λέμε με φιλική στοργή όσων έχουν υπόψη τους τις δυσκολίες που περνάει ο ελληνικός λαός, ότι υπάρχει ισχυρότατη πίεση για να χρησιμοποιηθεί αυτή η ευκαιρία ώστε να κλείσουν οριστικά οι λογαριασμοί με την Ελλάδα και να αποκλειστεί από την Ευρωζώνη". Μάλιστα, δεν κατονόμασε τις χώρες που πιέζουν για την έξωση της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, τις προσδιόρισε όμως λέγοντας ότι πρόκειται για χώρες που εισήλθαν πρόσφατα στην Ευρωπαϊκή Ενωση. "Η Ελλάδα θα πρέπει να γνωρίζει ότι στους ευρωπαϊκούς θεσμούς υπάρχει μεγάλος αριθμός χωρών που θα κάνει το παν ώστε να την βοηθήσει, αλλά θα πρέπει να είναι αμοιβαία η προσπάθεια".

Παρόμοια δήλωση έκανε και ο Άγγλος πρωθυπουργός, Ν. Κάμερον στο πλαίσιο της συνόδου κορυφής, ο οποίος δήλωσε πως "Ίσως να είναι καλύτερα για την Ελλάδα να εγκαταλείψει το ευρώ και να επιδιορθώσει την οικονομία της και να λύσει τα προβλήματα", παραδέχτηκε όμως πως και σε αυτή την περίπτωση θα υπήρχαν σοβαροί κίνδυνοι.

Να τονιστεί πως ο Πρωθυπουργός και με πληροφορίες πολύ πρόσφατες, ανακοίνωσε την διεξαγωγή δημοψηφίσματος την επόμενη Κυριακή, 5 Ιουλίου. Η απόφαση πάρθηκε κατά τη διάρκεια της διευρυμένης σύσκεψης που πραγματοποιείται από το βράδυ της Παρασκευής στο Μαξίμου.

Οι εξελίξεις απ' ο,τι φαίνεται θα είναι καταιγιστικές και αυτό το Σαββατοκύριακο, με όλους να στοχεύουν σε μία οριστική λύση που θα δίνει την απαραίτητη ένεση ρευστότητας στην Ελλάδα, θα επιτρέπει να γίνουν επενδύσεις με οικονομικά πακέτα και θα δίνει ευκαιρίες στο επιχειρηματικό πλάνο και στον ιδιωτικό τομέα που τόσο έχει πληγεί τα προηγούμενα 5 χρόνια! Όσο δεν υποχωρεί καμία πλευρά, η ο συμβιβασμός φαντάζει ανεπίτευκτος! Η ορθή φράση εν προκειμένω: "βλέποντας και κάνοντας".