*της Ντιάνα Μ. Κατσάρεβιτς, Δικηγόρου παρά Πρωτοδίκαις Κοζάνης
Με τη δημοσίευση του Ν. 4389/2016 «Επείγουσες διατάξεις για την εφαρμογή της συμφωνίας δημοσιονομικών στόχων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 94/27.5.2016) και συγκεκριμένα με τα άρ. 153-155 τίθεται σε ισχύ ο νέος τρόπος κατάρτισης και κύρωσης των δασικών χαρτών. Τα εν λόγω άρθρα επέφεραν πληθώρα σημαντικών τροποποιήσεων κυρίως στο νόμο 3889/2010 «Χρηματοδότηση Περιβαλλοντικών Παρεμβάσεων, Πράσινο Ταμείο, Κύρωση Δασικών Χαρτών και άλλες διατάξεις», αλλά και στους εξής νόμους: 998/1979 «Περί προστασίας των δασών και των δασικών εν γένει εκτάσεων της Χώρας», 2308/1995 «Κτηματογράφηση για τη δημιουργία Εθνικού Κτηματολογίου. Διαδικασία έως τις πρώτες εγγραφές στα κτηματολογικά βιβλία και άλλες διατάξεις», 2664/1998 «Εθνικό Κτηματολόγιο και άλλες διατάξεις», 3208/2003 «Προστασία των δασικών οικοσυστημάτων, κατάρτιση δασολογίου, ρύθμιση εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί δασών και δασικών εν γένει εκτάσεων και άλλες διατάξεις», 4280/2014 «Περιβαλλοντική αναβάθμιση και ιδιωτική πολεοδόμηση - Βιώσιμη ανάπτυξη οικισμών Ρυθμίσεις δασικής νομοθεσίας και άλλες διατάξεις» και 3127/2003 «Τροποποίηση και συμπλήρωση των νόμων 2308/1995 και 2664/1998 για την Κτηματογράφηση και το Εθνικό Κτηματολόγιο και άλλες διατάξεις».
Πιο συγκεκριμένα, από τις 27.5.2016 -ημερομηνία δημοσίευσης του Ν. 4389/2016- αρχίζουν να «τρέχουν» οι εξής προθεσμίες:
α) Ένας μήνας για την έκδοση απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας με την οποία θα καθορίζονται τα κριτήρια προσδιορισμού της οικιστικής πύκνωσης (άρ. 23 παρ. 4 εδάφιο β΄ Ν. 3889/2010). Εντός 6 μηνών από την έκδοση της ως άνω Υπουργικής Απόφασης οι τεχνικές υπηρεσίες των Ο.Τ.Α. πρέπει να αποτυπώσουν στον δασικό χάρτη τις οικιστικές πυκνώσεις (άρ. 23 παρ. 4 εδάφιο γ΄ Ν. 3889/2010). Πρόκειται για τους οικισμούς αυθαιρέτων σε δάση, οι οποίοι θα αποτυπώνονται ως ξεχωριστή κατηγορία στους δασικούς χάρτες και θα εξαιρούνται της διαδικασίας ανάρτησης (άρ. 23 παρ. 4 εδάφιο ε΄ Ν. 3889/2010).
β) Ένας μήνας για να αποστείλει η Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση (Ε.Κ.ΧΑ. Α.Ε.) στη Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας χρονοδιάγραμμα υπό μορφή πίνακα, στον οποίο θα περιλαμβάνονται: α) για τις περιοχές της χώρας, για τις οποίες ισχύει το Εθνικό Κτηματολόγιο, οι ημερομηνίες οριστικοποίησης των αρχικών εγγραφών και β) για τις υπό κτηματογράφηση περιοχές στις οποίες εξελίσσεται ή πρόκειται να ξεκινήσει η διαδικασία κτηματογράφησης, οι προβλεπόμενες ημερομηνίες έναρξης και λήξης της περιόδου συλλογής δηλώσεων, της ανάρτησης των προσωρινών κτηματολογικών πινάκων και διαγραμμάτων, καθώς και οι προβλεπόμενες ημερομηνίες περαίωσης της διαδικασίας κτηματογράφησης (άρ. 13 παρ. 6 Ν. 3889/2010). Εντωμεταξύ, στην αρμόδια Διεύθυνση το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα πρέπει να έχει συστήσει και στελεχώσει Τμήμα Δασικών Χαρτών (άρ. 13 παρ. 8 Ν. 3889/2010).
γ) Δύο μήνες για να υποβάλει η Διεύθυνση Δασών της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης σχετική πρόταση για την κατάρτιση και όλες τις εργασίες μέχρι και την κύρωση του δασικού χάρτη συνοδευόμενη από χρονοδιάγραμμα στη Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (άρ. 13 παρ. 3 εδάφιο δ΄ Ν. 3889/2010). Η τελευταία σε διάστημα ενός μήνα από την υποβολή της ως άνω πρότασης, εφόσον διαπιστώσει ότι: α) εξασφαλίζεται η έγκαιρη προβολή των δικαιωμάτων του Ελληνικού Δημοσίου επί εκτάσεων για τις οποίες ισχύει το τεκμήριο κυριότητας βάσει του ως άνω χρονοδιαγράμματος και β) είναι διασφαλισμένοι οι αναγκαίοι οικονομικοί πόροι, εισηγείται στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, την έκδοση απόφασης για την έγκριση της πρότασης (άρ. 13 παρ. 3 εδάφιο ε΄). Να σημειωθεί ότι στις περιοχές στις οποίες έχει ήδη καταρτισθεί δασικός χάρτης, η συμπλήρωση, διόρθωση και ανάρτησή του, καθώς και όλες οι εργασίες μέχρι και την κύρωση, εκτελούνται από τη Διεύθυνση Δασών της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης κατά την παραπάνω διαδικασία (άρ. 13 παρ. 3 εδάφιο στ΄). Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι συμπαρασύρονται στην καθυστέρηση οι δασικοί χάρτες που έχουν μέχρι σήμερα καταρτιστεί χωρίς να έχουν κυρωθεί (αντιστοιχούν περίπου στο 50% της χώρας).
δ) Τέσσερις μήνες για να ενημερώσουν οι Διευθύνσεις Δασών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων της χώρας τους ήδη έτοιμους δασικούς χάρτες και να τους αναρτήσουν για την υποβολή αντιρρήσεων από τους πολίτες. Με την άπρακτη πάροδο των τεσσάρων μηνών, οι εργασίες αυτές εκτελούνται από την εταιρεία Ε.Κ.ΧΑ. Α.Ε. (άρ. 13 παρ. 4 Ν. 3889/2010).
Ο νέος νόμος φιλοδοξεί να ανατρέψει τον τρόπο σύνταξης και κύρωσης των δασικών χαρτών σε μια εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο. Η πορεία, όμως, της υπόθεσης, ενδεχομένως να δείξει ότι τα χρονοδιαγράμματα είναι ανεφάρμοστα στην πράξη.